Namibya Almanya’nın soykırım için yaptığı tazminat teklifini reddetti. Namibya Devlet Başkanı Hage Geingob, o zamanlar Alman Güney Batı Afrika kolonisinde olan sömürge suçlarını telafi etmek için federal hükûmetten yapılan tazminat teklifini reddettiklerini açıkladı.
Geingob, Almanya tarafından önerilen tazminatın, hükûmeti için “kabul edilemez” olduğunu söyledi. Namibya ayrıca meselenin sadece para değil kullanılan sözcükler olduğunu belirtti. Namibya Cumhurbaşkanı Hage Geingob Alman müzakere heyetinin “tazminat” sözcüğünü kullanmaktan kaçınarak “yaraların sarılması” ifadesinde ısrar etmesini de kabul etmediklerini bildirdi. Geingob özel arabulucusu Zed Ngavirue’ye, “gözden geçirilmiş bir teklife” ulaşmak için federal hükûmetle müzakerelere devam etmesi talimatını vermişti.
Almanya ve Namibya arasında 2015’ten bu yana resmî özür ve tazminat için müzakereler yürütülüyor. Heyetler şimdiye kadar sekiz kez bir araya geldi. Ancak Almanya soykırımı kabul etmesine rağmen bunun için henüz resmen özür dilemedi.
Berlin ve Windhoek, 2015 yılından bu yana, sömürge suçları için Almanya’nın yapacağı resmî bir özrün yanı sıra kalkınma yardımı taahhütlerini de içermesi gereken bir anlaşma müzakere ediyorlar.
Geingob’un açıklamasının yayınlanmasından önce, Namibya Cumhurbaşkanı, özel arabulucusu tarafından müzakerelerin durumu hakkında bilgilendirilmişti.
Berlin tazminattan bahsetmek istemiyor
Resmî makamlar teklif edilen tazminatın miktarını açıklamadı. Ancak basında çıkan ve henüz reddedilmeyen haberlere göre teklif edilen miktar 10 milyon Euro (11.7 milyon $).
Windhoek’teki hükûmet, Almanya’nın teklifinin tam içeriği hakkında yorum yapmadı. Federal hükûmet ise Namibya’nın talebine cevap vermedi. İki ülke arasında, tazminatın “tazminat” olarak tanımlanması konusunda anlaşmazlık sürüyor.
Geingob’un sosyal medya hesaplarından yapılan açıklamada, Federal hükûmetin, Berlin’in İsrail hükûmeti ile Holokost kurbanlarının tazminatlarına ilişkin görüşmelerinde de kaçınıldığı gerekçesiyle bu terimin kullanılmasını reddetmeye devam ettiğini belirtti.
Geingob ise, Federal hükûmet tarafından önerilen alternatif bir terimi reddetti. Namibya devlet başkanı, terminolojinin bu nedenle müzakerelerin konusu olmaya devam edeceğini açıkladı.
Namibya Soykırımı
Namibya Soykırımı, yerli halkların işgalci Almanların topraklarına ve hayvanlarına el koymasına karşı ayaklanmasıyla 1904’te başladı. O dönemde Alman Güney Batı Afrika sömürge yönetimindeki birliklerin komutanı olan Lothar von Trotha, Ekim 1904’te soykırım emri verdi.
Herero ve Nama halkları neredeyse yok oldu
DW’ye göre tarihçiler, 20’nci yüzyılın ilk soykırımı olarak kabul edilen katliamlarda Herero halkından 65.000-80.000 kişinin, Nama halkından 10.000-20.000 kişinin öldüğünü tahmin ediyor.
Tarihciler bu süreçte topraklarına geri dönmeye çalışan yerli halkın ya öldürüldüğü ya da toplama kamplarına gönderildiğini belirtiyor. Soykırımda kaç kişinin öldüğü tam olarak bilinmiyor. Ancak bazı uzmanlar ölü sayısının 100 bin civarında olduğunu söylüyor.
Soykırımda Hereroların yüzde 75’inin, Namaların da yarısının öldüğü belirtiliyor.
Kafataslarında “üstün ırk” araştırmaları
Ölen yüzlerce kişinin kafatasları, antropologların “Avrupalıların üstünlüğünü kanıtlama araştırmaları” için Almanya’ya gönderilmişti.
Söz konusu araştırmalarda, Almanya’nın diğer eski sömürgeleri Kamerun, Tanzanya, Ruanda ve Togo’dan çok sayıda kafatası da incelendi.
Almanya, iki yıl önce araştırmalarda kullanılan 25 kafatasını bir kilisede düzenlenen törenle Namibya heyetine teslim etmişti.
Soykırımdan kurtulan bazı Hereroluların yakınları 2001’de Alman Hükümeti ve iki Alman şirketine bir Amerikan mahkemesinde toplam 4 milyar dolarlık tazminat davası açmıştı.
Almanya ayrıca Namibya’ya her yıl milyonlarca euro kalkınma yardımı yaptığını söylüyor.
Almanya, koloniyi 1884’ten 1915’e kadar yönetti. Daha sonra Namibya, 1990’da bağımsızlığını kazanmadan önce 75 yıl Güney Afrika egemenliğine girdi. (c)
