Oruç normal olarak ağızdan alınan ve mideye ulaşan gıdalar sebebiyle bozulur. Gıdalara sigara dumanı, enfiye, uyuşturucu maddeler de dahildir. Dolayısıyla ağızdan alınacak yiyecek ve içeceklerin yanında hap, şurup ve pastil gibi şeyler orucu bozar. Bunda ulema arasında görüş birliği bulunmaktadır. Çünkü bunlar da direkt mideye ulaşmaktadır. Zira bu ilaçlar tedavi maksadıyla alınsa da dolaylı bir şekilde beslenme anlamı da taşırlar. Dolayısıyla besleyici ve enerji verecek serumların zerk edilmesi de orucu bozar. Ramazan ayında şu soru sıkça sorulur: Diş çektirmek veya iğne yaptırmak orucu bozar mı?
“BURUN DAMLASINDA İHTİYATLI DAVRANMAK GEREKİYOR”
Göz, burun ve kulağa damlatılan ilaçların orucu bozup bozmayacağı konusunda âlimler ihtilaf etmişlerdir. Göz ve kulağın boğaza açılan bir menfeze açılmadığı için oruç bozulmaz demişlerdir. Fakat burundan boğaza açılan geçiş borusu yani geniz vardır ki, burundan verilecek ilaç bu kanaldan boğaza inebilir. Dolayısıyla buruna damlatılacak ilaçlar konusunda ihtiyatlı davranmak gerekir. Bundan dolayıdır ki, buruna enfiye çekmek ve boğaza inebilecek şekilde bol miktarda su çekilmesi hâlinde oruç bozulur.
Toplum Oruç ve Orucu Bozan Hallere Dair Çeşitli Sorulara Cevaplar
ORUÇLUYKEN İĞNE YAPTIRMAK İHTİLAFLI
Oruçlu iken iğne yaptırma meselesi de ihtilaflı bir konudur.
Ebû Hanîfe’ye göre, derin yara üzerine sürülen ve karın veya beyne ulaşan ilaç/merhem orucu bozar. Dolayısıyla iğneyle vücuda bir şey zerk edilirse oruç bozulur. Mesela iğne veya damar yoluyla alınan ilaç, serum ve aşı vücudun içine akıtılmış olursa bütün vücuda yayılır. Bu ilaçlar tedavi yanında beslenme görevini de yerine getirir. Beslenme sayılıp sayılmayacağı tartışılsa bile, bunların vücudu güçlendirdiği ortadadır. Bu şekilde alınan ilaç gerek ağızdan alınsın gerekse iğneyle zerk edilmiş olsun, hiçbir şekilde keffâret gerektirmese de orucu bozar ve kazayı gerektirir. Bu itibarladır ki, ilaç kullanma veya iğne yaptırma zorunda olan kimseler o gün ya oruca niyet etmemeli veya iğne yaptırma işini iftar ve sahur vakitleri arasına ertelemeliler.
İmam Ebû Hanîfe (r.h.m.)’ın öğrencileri olan İmam Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed’e göre ise, derin yara üzerine sürülen merhem orucu bozmaz, dolayısıyla iğne ile vücuda ilaç zerki de orucu bozmaz. Birçok fetva kurulu da bu minvalde fetva vermişlerdir.
Yukarda satır aralarında da işaret edildiği gibi normalde diş çektirmek orucu bozmaz. Burada önemli olan şey, boğaza yani mideye kan veya ilaçtan hiçbir şeyin kaçmamasına azami dikkat edilmesidir. İster morfin vurularak olsun isterse uyuşturma yapılmadan olsun diş çektirmek oruca zarar vermez. Yeter ki mideye ulaşan bir şey olmasın. Allah en iyisini bilir.
