Almanya’da geçerli olan “Doğum İzni Yasası”nın amacı hamilelik sırasında, doğumdan sonra ve emzirme döneminde çalışan annelerin ve çocukların sağlığını korumaktır. Bu amaçla yasa koyucu çeşitli koruyucu hükümler getirmiştir. Bu dönemde annenin belli hakları vardır. Bunlardan biri İşten Çıkarılmaya Karşı Koruma Yasası’dır.
ANNELERE “EK” KORUMA
Tüm çalışanlar, işveren tarafından altı aydan uzun süredir istihdam ediliyorsa ve işverenin on kişiden fazla çalışanı varsa, çalışan işten çıkarılmaya karşı koruma yasası (Alm.: Kündigungsschutzgesetz) kapsamında korumadan yararlanır.
“Anneyi Koruma Yasası” bu bağlamda çalışma süresinden ve şirketin büyüklüğünden bağımsız hamilelik sırasında ve doğumdan sonraki dört aya kadar işten çıkarılmaya karşı ek özel koruma sağlar.
İlke olarak, işveren hamile bir kadını deneme süresi (Alm.: Probezeit) içerisinde dahi işten çıkaramaz. Bu, hamile kadının iş sözleşmesinin imzalandığı andan itibaren işten çıkarılmaya karşı özel bir korumaya sahip olduğu anlamına gelir.
Örneğin bir çalışan 31 Ağustos 2023 tarihinde bir iş sözleşmesi imzalar ve buna göre iş ilişkisi 01 Eylül 2023 tarihinde başlayacaktır. Çalışan kadın 2 Eylül 2023 tarihinde hamile olduğunu öğrenir. İş ilişkisi sadece iki günlük olsa bile artık işten çıkarılamaz.
Sadece istisnai durumlarda ve ilgili eyaletteki iş koruma makamının onayı ile işten çıkarılabilir.
İşten çıkarılmaya karşı geniş koruma, hamilelik sırasında ve doğumdan sonraki ilk 4 ay içinde kadını iş sözleşmesinin feshine eşlik edebilecek stresten korumayı amaçlamaktadır.
OLASI AYRIMCILIĞI ÖNLEMEK AMAÇLI KORUMA
Buna ek olarak, geniş koruma, ayrımcılık içeren işten çıkarmaları, yani hamilelik veya annelik nedeniyle işten çıkarılmaları önlemeyi amaçlamaktadır. Bundan dolayı, başvuru sahibi potansiyel işverenin mevcut ve planlanan hamilelikle ilgili bir sorusuna yanlış cevap verebilir. Bu, hamilelik nedeniyle olası ayrımcılığı önlemek içindir.
HAMİLELİKTEN HABERDAR OLMADAN İŞTEN ÇIKARILMA DURUMU
İşveren hamilelikten iki hafta içinde haberdar edilirse işten çıkarma da geçersiz sayılır. Hamile kadın işvereni bilgilendirmek için iki haftadan daha uzun bir süre beklerse, artık hamileliğini işten çıkarmaya engel olarak ileri süremez.
Yazarlar Almanya’da İş Anlaşmalarındaki Deneme Süresi HAMİLELİK BİR HAFTA İÇİNDE HABER VERİLMELİ
Çalışanın kendisi hamileliğini ancak fesihten sonra, belki de birkaç hafta sonra öğrenirse, işverene “derhal” bildirmesi hâlinde fesih geçersiz olur. Bu durumda “derhal” ifadesi, çalışanın hamileliğini öğrendiği tarihten itibaren bir hafta içinde işvereni bilgilendirmiş olması gerektiği anlamına gelmektedir.
