Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesindeki görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu. Steinmeier’in Türkiye ziyaretinde Türkiye-Almanya ticaret ilişkileri, Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinin geleceğinin yanı sıra ana gündem konusu İsrail-Filistin çatışması oldu.

Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier ve heyetini Ankara’da misafir etmekten duyduğu memnuniyeti dile getiren Erdoğan, ziyaretin, Steinmeier’in Cumhurbaşkanı olarak Türkiye’ye yaptığı ilk ziyaret olması ve Türkiye-Almanya Dostluk Anlaşması’nın 100’üncü yılına tekabül etmesi bakımından değerli olduğunu söyledi.

“Almanya’da yükselen İslam düşmanlığına ve ırkçı örgütlere ilişkin endişelerimiz giderek artıyor”

Görüşmelerde Almanya’daki Türk toplumunu ilgilendiren konuları ele aldıklarını söyleyen Erdoğan, Türk toplumunun eşit katılım temelli entegrasyonuna önem verdiklerini ve teşvik ettiklerini dile getirdi.

Çifte vatandaşlığı mümkün kılan yeni Alman vatandaşlık esasını, bu bağlamda atılmış kıymetli bir adım olarak gördüklerini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ancak Avrupa’yla birlikte Almanya’da yükselen yabancı karşıtı, İslam düşmanı, aşırı sağcı ve ırkçı örgütlere ilişkin endişelerimiz giderek artıyor. Solingen Faciası’ndan 31 yıl sonra benzer bir saldırıda maalesef ikisi çocuk, dört kardeşimizi kurban verdik. 25 Mart’ta yaşanan menfur hadisenin tamamen aydınlatılması ve sorumlularının cezalandırılması noktasında beklentilerimizi paylaştım.” değerlendirmesinde bulundu.

İlişkilerimiz çok uzun bir geçmişe dayanıyor

Erdoğan’a İstanbul, Gaziantep ve Ankara’ya daveti için teşekkür eden Steinmeier, Erdoğan’ın Almanya’ya 2018’deki ziyaretinden sonra iki kere daha görüşme fırsatına sahip olduklarını anımsattı.

Cumhurbaşkanı Steinmeier, Rusya-Ukrayna Savaşı ve Filistin’deki duruma ilişkin, “Bu iki olay tehlikeli bir zamanda yaşadığımızı gösteriyor. Bu gerçekler bizim siyasi hayatımızı ne kadar etkilese de ilişkilerimiz çok uzun bir geçmişe ve zengin bir geçmişe dayanıyor.” ifadelerini kullandı.

“Türkiye’ye gelmek çok önemliydi”

Almanya-Türkiye ilişkilerinin uzun ve zengin bir geçmişe dayandığını dile getiren Steinmeier, “Benim için diplomatik ilişkilerimizin başlamasının 100. yıl dönümünde Türkiye’ye gelmek çok önemliydi.” dedi. Steinmeier, bu ilişkilerin sadece devletler ve hükümetler arasında olmadığını söyleyerek, özellikle insani ilişkilerin iki ülke arasındaki bağları özel kıldığına işaret etti.

“Dünyadaki hiçbir ülkeyle Almanya’nın Türkiye’yle olduğu gibi bu kadar yoğun dostane ve ailevi ilişkileri yoktur.” ifadesini kullanan Steinmeier, 1961’de işgücü anlaşması imzalanmasından bu yana yaklaşık 3 milyon Türk kökenli insanın Almanya’da yaşadığını hatırlattı.

Steinmeier, iki ülkenin NATO’da, G20 nezdinde ve özellikle de Orta Doğu’da yaşanan gelişmeler karşısında bilgi ve görüş alışverişinde bulunması gerektiğini söyleyerek, “Türkiye-Almanya iki ülke olarak birbirimiz için vazgeçilmeziz, birbirimize ihtiyacımız var.” ifadesini kullandı.

“İki ülkenin tarihi bağlılığının son derece önemli”

İki ülkenin insani ilişkilerine işaret eden Steinmeier, şöyle devam etti: “100 yılı aşkın bir süre önce zanaatkarlar Almanya’daki yoksulluktan kaçarak Türkiye’ye, bu uzaklara gelmişlerdi. 1920’li yıllarda Alman bilim adamları, mimarlar, şehir plancıları genç Türk Cumhuriyeti’nin kuruluşuna katkıda bulunmak için geldiler. 1930’lu, 1940’lı yıllarda ise Nazi Almanya’sında baskıya uğrayan çoğu Yahudi olan aileler buraya geldiler.”

Steinmeier, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde katıldığı etkinlikte, geçmişte Türkiye’ye gelen bilim insanları konusunda yeni bilgiler edindiğini söyleyerek, iki ülkenin tarihi bağlılığının son derece güncel olduğunu ifade etti.

“Almanya olarak depremzedeleri unutmayacağız”

6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerde Almanya’dan insani yardım kuruluşlarının, doktorların kısa sürede Türkiye’ye ulaşarak arama kurtarma ekiplerine katıldığını anımsatan Steinmeier, Almanya’dan çok yoğun maddi destek de sağlandığını belirtti.

Steinmeier, deprem bölgesi ziyaretiyle ilgili konuşurken de yeniden inşa çalışmalarının “takdire şayan” olduğunu ifade ederek, “Burada aynı zamanda Suriyeli göçmenler de aynı şekilde bu depremin mağdurları oldular. Dün onlarla da konuştum. Almanya olarak depremzedeleri unutmayacağız ve desteklemeye devam edeceğiz.” dedi.

Ticaret hacmi 55 milyar euroya ulaştı

Görüşmelerinde kültürel, bilimsel ve ekonomik ilişkilerin de konuşulduğunu belirten Steinmeier, “İki ülke arasındaki ticaret 55 milyar avroluk hacimle yeni bir rekora ulaştı. Türkiye’de finans politikalarındaki reformlar Avrupa’da da Batı’da da büyük bir takdirle karşılanıyor. Bana refakat eden Maliye Bakanım da bana bu konuda bilgi verdi.” şeklinde konuştu. Stenmeier, ekonomik açıdan zor bir dönemden geçildiğine işaret ederek, “Bu nedenle ekonomik ilişkilerimizi daha da geliştirmek zorundayız.” dedi.

Yasal güvenlik ve hukuk devleti ilkelerinin önemli olduğunu vurgulayan Steinmeier, “Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki ilişkiler konusunda da basın özgürlüğü, hukuk devleti ilkeleri son derece önemli. Geçtiğimiz hafta AB Zirvesi sırasında bu konuda somut ilerlemelerin kaydedilmesi konusunda, örneğin vize konularında ilerleme kaydedilmesini, çaba harcamamız gerektiğini söyledik.” diye konuştu.

Gazze’deki insani durum

Hamas’ın 7 Ekim saldırısının, Orta Doğu’daki son çatışmanın nedeni olduğunu savunan Steinmeier, “Gazze’deki insani durum Bu konuda da Türkiye’nin önemli bir görevi var. Sayın Cumhurbaşkanı’yla birlikte hepimizin, elimizden geldiğince özellikle rehinelerin serbest bırakılması için bölgedeki ilişkilerimizi kullanmamız gerektiğini konuştuk. Bu, diğer adımların bu olayın tırmanmasına engel olması için ön koşul.” diye konuştu.

İki devletli çözüm vurgusu

Steinmeier, “Gazze’deki insani durumu düzeltmeliyiz, düzeltmek durumundayız.” dedi. Steinmeier, savaşın bölgeye yayılmasının engellenmesi gerektiğini vurgulayarak, şunları kaydetti: “Filistinliler için siyasi bir perspektif olmadan orta veya uzun vadede İsrail için de güvenlik sağlanamaz. Sonucunda bu siyasi perspektif sadece iki devletli bir çözüm olabilir, bu yönde yine adım atmalıyız.

“Türkiye ile ilişkilerimiz yüzeysel değil”

Steinmeier, iki ülke ilişkilerinin “yüzeysel” olmadığını, kendisine Türkiye ziyaretinde çeşitli alanlardaki kişilerden oluşan kalabalık bir heyetin eşlik ettiğini aktardı. Berlin’de döner dükkanı işleten üçüncü kuşaktan Arif Keleş’in dönerinin de “bu çeşitliliğin bir parçası” olduğunu kaydeden Steinmeier, “Bu, yeni Almanya’yı şekillendiren bir çeşitlilik. Bunun anlaşılmasını arzu ediyorum.” ifadelerini kullandı.

Steinmeier, Almanya’nın İsrail’e silah ihracatına ilişkin soruya da bu desteğin “soykırıma katkı olduğu” fikrini paylaşmadıklarını ve uluslararası mahkeme nezdinde de bu konumlarını savunduklarını söyleyerek karşılık verdi.

“Saldırıdan büyük üzüntü duydum”

Almanya’nın Solingen kentinde geçen ay kundaklama sonucu Türk kökenli Bulgaristan vatandaşı aynı aileden 4 kişinin yaşamını yitirdiği saldırıya ilişkin Steinmeier, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile toplantılarında bu konuyu konuştuklarının altını çizdi.

Steinmeier, bu saldırıdan duyduğu üzüntüye değinerek, Alman makamlarının saldırıyı yapanlara hak ettikleri cezayı vereceğini sözlerine ekledi. (aa,c)