Gazze Savaşı Işığında İfade Özgürlüğü ve Hukuksuzluk

Gazze Savaşı Işığında İfade Özgürlüğü ve Hukuksuzluk

Gazze savaşı şu ana kadar onbinlerce hayata mal oldu. Resmî raporlara göre Filistin’de Batı Şeria hariç 40.000’e yakın ölüm söz konusu. İsrail tarafında ise yaklaşık 1.200 kişinin öldüğü bildirildi. Gazze’nin altyapısı büyük ölçüde tahrip edildi.

Çeşitli uluslararası kurumlar, savaşın hukuki değerlendirmesiyle ilgileniyor. Güney Afrika’nın Uluslararası Adalet Divanı’nda açtığı davada, İsrail’i Gazze Şeridi’nde soykırım yapmakla suçluyor. İsrail bu mahkemenin Refah’a yönelik askerî saldırısını durdurma yönündeki acil kararını görmezden geliyor. 25 Mart 2024 tarihli BM Güvenlik Konseyi’nin ateşkes kararı da göz ardı edildi. Ayrıca Lahey’deki Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin başsavcısı İsrail Başbakanı, Savunma Bakanı ve üç üst düzey Hamas yöneticisi hakkında çeşitli savaş suçlarından dolayı tutuklama emri talep etti.

Almanya’da durum uluslararası kurumların aksine medyanın ve siyasetin büyük bir bölümü tarafından tek yönlü değerlendiriliyor. Buna göre İsrail’in kendisini teröre karşı savunma hakkının olduğu iddia ediliyor. Bu tutum Filistin yanlısı gösterileri olumsuz etkiliyor. Eyaletlerdeki yürütmeler başlangıçta Filistin yanlısı toplantıları genel olarak yasaklamaya çalıştı. “Nehirden denize Filistin özgür olacak” gibi parolalara karşı soruşturmalar açıldı. Söz konusu sloganın İsrail toprak bütünlüğünü hedef aldığı iddia edildi. Ayrıca medya çoğunlukla Filistin yanlısı göstericileri Yahudi karşıtı olarak gösterdi.

Ünlüler bile nasibini aldı. Mainz 05’te oynayan bir profesyonel futbolcunun yukarıda belirtilen slogan nedeniyle iş akdi süresiz feshedildi.

Yasal değerlendirme Almanya’da da devam ediyor. Sonuç olarak yukarıda belirtilen kısıtlamaların genellikle yasal olmadığı ortaya çıkıyor. 12 Temmuz 2024’te Mainz İş Mahkemesi, Mainzlı futbolcunun işten çıkarılmasının hukuka aykırı olduğuna karar verdi. Aynı durum “Nehirden denize…” sloganının ceza hukuku açısından değerlendirilmesi için geçerli. Bavyera İdare Mahkemesi 26 Haziran 2024 tarihli kararında, yukarıdaki sloganın suç işlemeye veya toplantıda yasaklanmaya genel olarak uygun olmadığına karar verdi. Bu tür söylemler ancak suç niteliğinde kullanıldığında cezalandırılabilir.

Aynı şey, İsrail’in Gazze’de soykırım yaptığı fikri için de geçerlidir. Kuzey Ren-Vestfalya Yüksek İdare Mahkemesi’nin 2 Aralık 2023 tarihli kararına göre “Soykırımı durdurun!” sloganı hiçbir şekilde Ceza Kanunlarını ihlal etmiyor.

Almanya’da yargının genelde anayasaya uygun olarak karar verebilmesi memnuniyetle karşılanmalıdır. Ancak tüm devlet aktörleri ifade özgürlüğüne gerekli önemi vermelidir. Vatandaşlar, meşru görüşlerinin tanınması için her zaman mahkemelerde mücadele etmek zorunda bırakılmamalıdır. Bazı vatandaşlar maliyetinden dolayı bazıları da cesaret eksikliğinden dolayı yasal işlem yapmaktan kaçınacaktır. Bu durum toplumsal huzuru olumsuz etkileyecektir.