İslami ıstılahlar arasında çok manalı, ama birbiriyle bağlantılı anlamlara gelen ıstılahlar arasında “sadaka” önemli bir yer tutar. Bir şeyin doğru bir şekilde gerçekleşmesi, doğruluk, dürüstlük, dostluk, yoldaşlık, karşılıksız iyilik yapmak, en iyi davranışlarda bulunmak gibi anlamlara gelen sadaka dinî ve Müslümanlara mesuliyet yükleyen şekliyle de “Allah rızası için bağışta bulunma”yı ifade eder. Allah rızası söz konusu olduğu için de Allah’a sadakatle bağlanmayı temsil eder.
Onun içindir ki, sadakanın en önemli özelliği, Allah’ın rızasını yani hoşnutluğunu kazanmak amacıyla, ihtiyaç sahiplerine yapılan gönüllü ve hatta bazen dinen zekât gibi zorunlu maddî yardımları ifade eder. Yardımların, para ile yapılması (nakdî) mümkün olduğu gibi, ilgili kişilerin ihtiyaç duyduğu şeylerin bizzat kendisinin verilmesi (aynî) de mümkündür.
HASENE KUMANYA KAMPANYASI
Şimdi ramazan ayı geliyor. Hasene International Uluslararası İnsani Yardım Derneği bu sene de ramazan öncesi ve ramazan ayında bir kumanya kampanyası düzenliyor. Hasene, bu kampanyayı nakdi olarak alıp, aynî olarak ihtiyaç sahiplerine dağıtacak. Gidilen ülke ve bölgelerin ihtiyaçlarına göre ramazan ayında ihtiyaç sahibi Müslümanlar için sizlerin yardımlarınızı ulaştıracak.
Ne güzel bir sadaka değil midir, bu? Allah rızası için veriliyor, tanımadığımız, bizi tanımayan ihtiyaç sahiplerine ulaşıyor ve bu kardeşlerimizin duasını alıyoruz. Allah razı olsun. Allah bereket versin! Şeklindeki bu duaların değerini, pahasını biçmeye kesinlikle bir imkân ve ihtimal yoktur.
Nasıl ki Peygamber Efendimiz (s.a.v.) “Kuşkusuz sadaka, Rabbin gazabını giderir ve kötü bir şekilde ölmeyi önler.” (Tirmizî, Zekât, 28. H. No: 664) buyurduysa, ki O’nun bildirdikleri haktır ve hakikatin ta kendisidir. Bu şekilde yapacağımız sadakalar, yardımlar ve katılacağımız kampanyalar Rabbimiz indinde değerimizin artmasına vesile olacaktır.
GÖSTERİŞ VE BAŞA KAKMA SADAKAYI BOŞA ÇIKARIR
Fakat burada, bazen, bazı Müslümanların düştüğü, verilen sadakayı, yapılan yardımları ve katılınan kampanyaları başa kakma hatasına düşülmemesini hatırlatmakta yarar vardır. İnsan bu, hata da yapabiliyor. Yaptığı iyiliği ve sadakayı başa kakıyor veya gösteriş, yani riyakarlık yapıyor. İşte bu davranışların hepsi Allah rızasına giden yolu kapayan, o yolu tıkayan davranış ve tutumlardır. Bakınız Rabbimiz Leyl suresinde bizleri nasıl uyarmaktadır?
Rabbimiz buyurdu ki: “Ey iman edenler! Allah’a ve ahiret gününe inanmadığı hâlde insanlara gösteriş olsun diye malını harcayan kimse gibi, sadakalarınızı başa kakmak ve gönül kırmak suretiyle boşa çıkarmayın.” (Bakara suresi, 2:264)
ŞEYTANA YEM TAŞIMAMAK
Bu ayette dikkat çekilen en önemli husus, yapılan sadaka ve iyiliklerin başa kakılması, gösteriş yapılması, Allah’a ve ahiret gününe inanmayanların özelliği olmasıdır. Yani bu özelliklerin bir müminde, bir Müslüman’da kesinlikle bulunmaması gerekmektedir. Bulunduğu zamanda, ne yapılan yardımın ve sadakanın ve de kampanyaya katılmanın bir değeri kalmayacaktır. Bu şekilde yapılan yardımlar ve verilen sadakalar Allah’ın rızasına ulaştırmayacak, aksine şeytana yem olacaktır. Gösteriş ve başa kakma da şeytanın en önemli vesveseleri arasında yer aldığına göre, bizim Müslüman olma, Allah’a teslim olma ve bu teslimiyete olan sadakatimizi izhar etmemizi gölgeleyecektir. Allah korusun.
SADAKANIN MİKTARI OLMAZ
Sadakanın bir miktarı yoktur. Sadece, zekât anlamına gelen sadakanın alt miktarı vardır. Çeşitli varlıklara göre değişse de para gibi varlıklarda zekâtın oranı 40’da 1, yani 100’de 2,5’tir. Ama Allah’ın ve Peygamberinin biz Müslümanlara yüklediği diğer sadakanın miktarı bizim gönlümüze bırakılmıştır. Ne kadar, Allah rızası, ne kadar sevap istiyorsak, bu bizim elimizdedir. Hiç şüphesiz ki, Allah bu konuda bize vereceği karşılığını kendisi bizim niyetimize göre eksiksiz verecektir. O’nun rızasına ermek ne yüce bir mutluluktur.
Rabbim sadakalarınızı ve niyetlerinizi kabul etsin.
