Dikkat, düşünceyi belli bir şey üstünde yoğunlaştırabilme gücüdür. Derse dikkat kesilme dersin başında iken sadece çalıştığın konuyu düşünebilmektir. Odaklama ise, fotoğrafçılık ve kamera teknolojilerinde kullanılan bir terimdir. Yakınlaştırma, yakına getirme anlamına gelir. Fakat konumuz itibarıyla derslere odaklanmanın, öğrenirken odaklanmanın üzerinde duracağız. Dikkat ve odaklanma, birbiriyle yakın ilişkide olan gerekliliklerdir.
Öğrencinin ders çalışırken, zihni dersle meşgul iken, bu meşguliyetini bozacak her türlü dış uyarana karşı kendisini kapatmasına “konsantrasyon” ya da “odaklanma” diyoruz. Dikkat süresi bir insanın dikkati dağılmadan bir iş üzerinde odaklandığı sürenin toplamıdır.
Odaklanmış dikkat, dikkati çeken bir uyarana kısa süreli cevaptır. Bu düzey için dikkat süresi çok kısadır, herhangi bir sapma olmadan en fazla 8 saniye kadar kısa olabilir. Aralıksız dikkat bir iş üzerinde zamanla istikrarlı sonuçlar üreten dikkat düzeyidir.
Yapılan araştırmalara göre dikkatimizi bir işe sadece 20 dakika verebiliyoruz. Bu süre en fazla 40 dakika olabiliyor. Bundan dolayı çocuklarınızın ders çalışma periyodlarını 40’ar dakika olarak ayarlayabilirsiniz. 2 saat ve daha fazla ara vermeden çalışmak öğrenci açısından çok verimli olmuyor.
DİKKAT EKSİKLİĞİ Mİ? DİKKAT DAĞINIKLIĞI MI?
Dikkat dağınıklığı hemen hemen herkeste görülebilen bir durumdur. Dikkat eksikliği ise tıbbi bir rahatsızlıktır, doktor tanısı ile teşhis edilir. Dikkat dağınıklığında kısa süreli unutkanlık durumları görülürken, dikkat eksikliğinde uzun süreli unutkanlıklar görülmektedir.
Dikkat dağınıklığında anlık yapılan işlerde sakarlıklar görülürken, dikkat eksikliğinde genel sakarlıklar söz konusudur.
Dikkat dağınıklığı uykusuzluk, stres, açlık gibi faktörlere bağlı olarak görülür ve şartların optimum düzeyde sağlandığı bir günde bireyde hiçbir olumsuz etkisi görülmeyebilir. Dikkat eksikliği ise küçük yaşlardan itibaren gözlemlenmekle birlikte, bireyin yaşamını ciddi düzeyde etkiler ve tedavi süreci uzundur. Dikkat eksikliğinde muhakkak doktora başvurulmalıdır. Doktor dikkat eksikliğinde ilaç tedavisi ile takviye yapacaktır. Eğer çocuğunuz da dikkat dağınıklığı var ise, bazı egzersizlerle bu durum geliştirilebilir. Bu durumda çocuğunuzun okulunun psikolojik danışmanı ile görüşmekte fayda vardır. Tedavi gerektiren herhangi bir problem yoksa bazı basit egzersizlerle çocuğunuzun dikkati artırılabilir.
ÇOCUKLARDA DİKKAT ARTIRMA EGZERSİZLERİ
Yoğun dikkat gerektiren okuma-yazma faaliyetleri esnasında ebeveynler olarak çocuklarınıza bazı dikkat artırma egzersizleriyle destek olabilirsiniz. Bunlardan bazıları şu şekildedir:
- Öncelikle çocuğunuzun nefes egzersizleri ile gevşemesini sağlayıp, dikkat ve odaklanmasını artırabilirsiniz.
- Düz beyaz bir kâğıda bozuk para çapında siyah bir nokta çizin. 1 metre karşısına geçip 1 dakika boyunca siyah noktaya bakın. Gözünüz yorulunca 1 dakika sağa bakıp dinlenip, tekrar siyah noktaya 1 dakika bakın. Bunu sol tarafa bakarak tekrarların ve günde 2 tekrarla çocuğunuzun dikkatinin tekrar artığını göreceksiniz.
- Düzenli kitap okumak, bulmaca çözmek ve satranç oynamak dikkat artırmaktadır. Kendinizde bunları uygulayarak hem çocuğunuza örnek olursunuz hem de onları teşvik edersiniz.
- Yere düz bir çizgi çizin. Çocuğunuzun düz çizgide yürümesini aynı anda da başının üzerinde kitap taşımasını isteyin. Hem dikkati artacaktır hem de birlikte keyifli zaman geçirmenizi sağlayacaktır.
- Motor beceriler dikkat artırmaktadır. Örneğin: Basketbol oynamak, masa tenisi oynamak, hedefe dart oku atmak, okçulukla ilgilenmek, enstrüman çalmak, resim yapmak, ahşap çubuk çekme oyunu (jenga) oynamak dikkat artırmaktadır.
Aile Okuma Alışkanlığı Evde Başlar DİKKATİ ARTIRAN VE UYKU GETİREN BESİNLER
Öncelikle yetişkinler için karanfilli çayın kahveden daha güvenli bir uyaran olduğunu söyleyebilirim. Sürekli kahve tüketimi gerginliğe ve strese neden olmaktadır. Hem kendiniz hem de çocuğunuzun bol su tüketimi dikkat için önemlidir. Omega açısından yağlı balık ve ceviz tüketimi dikkati artıracaktır. Eğer çocuğunuz balık tüketmiyorsa soğuk pres balık yağı hapı kullanabilirsiniz. Dikkati artıran diğer gıdalar; yumurta, yaban mersini, avokado, muz, keten tohumu, kuruyemiş, yeşil yapraklı sebzeler ve bitter çikolatadır.
Sadece dikkat artıran gıdaları bilmek yetmez, uyku getiren gıdaları bilmekte fayda vardır. Laktik asit ve melatonin içeren gıdalar uyku getirir. Ayrıca fast food içeren, karbonhidrat içeren, paketli, şekerli gıdalar da uyku getirir. Uyku getiren diğer gıdalar; yoğurt, ayran, ballı süt, kabak çekirdeği, kivi, hindi eti, ananas, papatya ve lavanta çayı, patates badem ve vişne suyudur.
Bununla beraber yoğun spor yapmak, ılık duş, hafif müzik dinlemek ve masaj yaptırmak uyku getiren diğer aktivitelere girmektedir.
Aile Çocuklarda Pozitif Stres: Elmaslar Basınç Altında Oluşur AİLELERE TAVSİYELER
Her çocuk özeldir. Her dikkat dağınıklığında hemen panikleyip doktora gitmeyin. Öncelikle çocuğunuzu gözlemleyin. Eğer semptomlar uzun sürüyor ise o zaman tanı için doktora gidebilirsiniz. Çocuklar çoğu zaman ebeveynden ilgi görmek için dikkati dağınık gibi görünebilir. Çocuğunuzla bol bol sohbet edip onu yakından tanımaya ve varsa bir sorunu birlikte çözmeye çalışın. Çocuğunuzla kaliteli zaman geçirmek ebeveyn açısından da çocuk açısından da gereklidir. Akademik başarıya önem verdiğiniz kadar, sosyal aktivitelere de önem verin. Çünkü birçok sosyal aktivite aynı zamanda dikkat de artırıyor. Çocuğunuzun sadece okul başarısı için değil, tüm hayatı için önemli olan dikkat konusuna önem verin.
