Oyunların Çocuklara Faydası Nelerdir?

Aileler “oyunların çocuklara faydası nelerdir?” sorusunun cevabını merak ediyor. Oyun, çocukların kişisel gelişimi açısından önemli bir yere sahiptir. Çocuğun fiziksel, duygusal, zihinsel ve sosyal gelişimini destekler.

Yılbaşı tatili bitti, okulların ilk yarıyıl dönemi de bitmek üzere,  ardından ikinci yarıyıl dönemi başlayacak. Çoğu zaman yeni başlangıçlar yeni kararları da beraberinde getiriyor. Tatil öncesi, karne günü “Artık şu oyuna bir sınır getirmenin zamanı geldi.” diyerek, yeni dönemde bu durumu kontrol altına almak isteyen birçok velinin olduğunu tahmin edebiliyorum. 11 – 17 yaş arası çocuk ve gençlerin %6,8’i günde iki saatten fazla bilgisayar veya konsol oyunları ile vakit geçiriyorlar. Geçirilen bu zamana ek olarak yaşlarına uygun olmayan, şiddet içerikli oyunlar oynamaları ve olumsuz etkilenen kişisel gelişimleri düşünürsek, anne ve babaların oyun süresini sınırlandırmak istemelerinde haksız değiller.

“Peki kaç saat oynamalı?” sorusuna, çocuğun yaş ve gelişimine göre cevap vermek ve çocuk/ genç ile birlikte belirlemek gerekir. Birlikte ortak karar alabilmek işin en zor kısmıdır. Ebeveyninin oyunlara karşı taşıdığı ön yargıyı hisseden çocuk veya genç, gereğinden fazla savunmaya geçmekte ve oyuna karşı yapılan eleştirileri üzerine alınarak oyunun değersizleştirildiğini zannetmektedir. Oysa ebeveyn çocuğuna verdiği değer ve gelişimine gösterdiği özen sebebiyle çocuğunu her türlü zarardan koruma içgüdüsü ile hareket eder. Bu durumda ebeveynler olarak “Bu oyunlarda ne buluyorlar?” diye sorduklarını tahmin edebiliyorum.

Oyunların Çocuklara Faydası: Başarı Duygusu

Aile içinde ebeveynlerin, okulda öğretmenlerin, camide ise hocaların çocuklardan ve gençlerden belirli beklentileri oluyor. Çocuklar veya gençler bu beklentileri her dönem karşılayamayabiliyorlar. Oysa insan beyni başarı duygusuna ihtiyaç duyuyor. Konsol oyunlarında oyuncunun üstlenmesi gereken birçok görev ve hedef belirleniyor. Oyun oynarken çocuklarda oluşan başarma duygusu bir daha oynaması için bir motivasyon kaynağı oluyor. Zira çocuk, oyunda elde ettiği başarı sayesinde kendisini başarılı görüyor ve kendisine olan saygısı artıyor.

Ekip Ruhu

Oyunların çocuklara faydası ile ilgili bir diğer sebeb de sosyalleşme isteği olabilir. Yetişkinler için tezat bir eylem gibi görünen bu sebep, son yıllarda daha yaygın hâle gelmiştir. Oyunların birçoğu çevrim içi (online) oynanıyor. Oyun esnasında çocuk/ genç ekip ruhunu hissederek başarmanın, dâhil olmanın, statü kazanmanın zevkini yaşıyor. Her üç unsur da kişinin kendisini geliştirmesi için ihtiyaç duyduğu motivasyon kaynaklarındandır.

Adrenalin Duygusu

11-17 yaş grubu çocuk ve gençlerin vücut ve beyni adrenalin hormonundan kaynaklanan duyguları daha yüksek yaşamak ister. Bu durum hormonel bir ihtiyaçtır. Bu ihtiyaç sağlıklı bir şekilde tatmin edilmediği takdirde, cesaret gerektiren denemelerle veya konsol oyunları esnasında salgılanan heyecan duygusu ile tatmin ediliyor. Başarı duygusu, ekip ruhu ve adrenalin özellikle söz konusu yaş grubunun temel ihtiyaçlarındandır. Aile olarak bunlara cevap vermek, çocuk ve gençlerin konsol oyunlarını bir ihtiyaç değil, oyun olarak oynamasını sağlayacaktır. Bir çocuğu en iyi tanıyan kişi anne-babasıdır ve bu kişiler çocuklarını hangi aktivitelere yönlendireceğini bilir. Önemli olan bazı aktiviteleri birlikte gerçekleştirmektir, bu şekilde ailecek ekip ruhunu tadabilir, çocuğunuzun başarısına şahit olabilirsiniz. Birlikte yaşanan/paylaşılan adrenalin kaynaklı duygular ise aile bağını güçlendirir.