Almanya’da Vatandaşlık Almak Kolaylaştı Ama Kimse Başvuramıyor

Almanya’da Haziran ayı sonunda yürürlüğe giren yeni ve kolay vatandaşlık yasası bürokratik engeller yüzünden uygulanamaz hâle geldi. Yeni yasa sonrasında vatandaşlık başvurularıyla ilgili ilk değerlendirmeler, beklenen sonuçların hayal kırıklığına dönüştüğünü gösterdi.

Kağıt Üzerinde Kolaylık, Gerçekte Bürokrasi Çıkmazı

Almanya’da koalisyon hükümetinin yaptığı yasal değişiklikler, vatandaşlık alma sürecini teoride kısalttı. Ancak, göçmen bürolarındaki kronik personel eksikliği ve iş yükü sorunu, başvuruların yıllarca sürmesine yol açıyor. Vatandaşlık başvurusunda bulunan kişiler, bazen yedi yıl sürebilen bu uzun bekleme sürecinin mağduru oluyor.
Son 20 Yılın Zirvesi

2023 yılında, Almanya genelinde vatandaşlık alanların sayısı son 20 yılın zirvesine ulaşarak 200.000’i aştı. Yeni yasa ile birlikte bu sayı daha da artarken, halihazırda yalnızca 40 büyük şehirde 200.000’den fazla başvurunun hala sonuçlanmayı beklediği bildiriliyor.

“Her Yeniden Başvuru Yeni Bir Bekleyiş Demek”

Göç hukuku uzmanı Avukat Graske, süreçlerin ne kadar karmaşık bir hal aldığını şu ifadelerle gümdeme getirdi:

“Başvurular o kadar uzun süre rafta kalıyor ki, sunulan belgeler geçerliliklerini yitiriyor. Her altı ila dokuz ayda bir yeniden belge talep ediliyor. Bu da, zaten aşırı yük altındaki memurların aynı dosya üzerinde defalarca çalışmasına neden oluyor. Süreç tam anlamıyla bir kısır döngü haline geliyor.”

Bu durum sadece bireysel mağduriyet oluşturmakla kalmıyor, aynı zamanda yargı sistemini de tıkıyor. Uzayan bekleme sürelerinden dolayı açılan dava sayıları artarken, bu davalar hem başvuru sahiplerini hem de mahkemeleri daha fazla zor durumda bırakıyor.

Molnár Yıllarca Beklemek Zorunda Kaldı

İyi bir iş sahibi olan ve Almanca’yı akıcı şekilde konuşan Macar vatandaşı Molnár, vatandaşlık sürecinde karşılaştığı zorlukları anlatırken yaklaşık iki yıldır randevu beklediğini sonunda hukuki yollara başvurmak zorunda kaldığını belirtti. Ancak, bu davalar da çözüm yerine ek bürokratik engeller getirdi.

“Bu sorun bizim suçumuz değil.” diyen Molnár “Yetkililer üzerlerine düşeni yapmalı ve süreçleri kolaylaştırmalı. Vatandaşlığa başvuran kişiler zaten entegrasyon sürecini başarıyla tamamlamış insanlar.” ifadelerini kullandı.

Sorunun Çözümü: Daha Fazla Personel ve Dijitalleşme

Uzmanlara göre, bu sorunun kökten çözümü için göçmen bürolarında personel sayısının artırılması, süreçlerin dijitalleştirilmesi ve otomasyon sistemlerinin devreye sokulması gerekiyor. Ancak, bu tür yapısal reformların kısa vadede hayata geçmesi pek mümkün görünmüyor. Uzmanlar, Alman bürokrasisinin çıkmazını ise şu şekilde değerlendiriyor:
“Yeni yasa umut verici görünse de, gerçek şu ki binlerce başvuru sahibi için bekleme süresi daha da uzamış durumda. Bürokrasi, entegrasyonu tamamlamış bireyleri ödüllendirmek yerine cezalandırıyor gibi görünüyor.”