Almanya’da Çöp Kurallarında Yeni Dönem: 2 Bin 500 Euro’ya Kadar Cezası Var!

Almanya’da yıllardır uygulanan çöp ayrıştırma sisteminde yeni ve önemli bir değişiklik yürürlüğe girdi. 1 Mayıs 2025 itibarıyla biyolojik atıkla ilgili yürürlüğe giren yasa, evlerden toplanan organik atıklarda yabancı madde oranının yüzde 1’i geçmemesini zorunlu kılıyor. Yeni düzenleme, Avrupa Birliği genelinde atık yönetimini uyumlu hale getirmeyi amaçlayan yasal çerçevenin bir parçası olarak kabul edildi.

Neden Yeni Bir Yasaya Gerek Duyuldu?

Evsel organik atıklar, doğru şekilde ayrıldığında kompost haline getirilerek çevre dostu bir gübreye dönüşebiliyor. Ancak bu süreç, organik atık kutusuna yalnızca biyolojik olarak çözünebilen maddelerin atılması halinde başarılı oluyor. Plastik, metal, cam gibi “yabancı maddeler” bu süreci bozan ve hem ekonomik hem çevresel zarar doğuran unsurlar olarak görülüyor. Almanya genelinde yapılan bir araştırma, bu noktada yabancı madde oranının yüzde 4,6 olduğunu ortaya koydu. Bu oran, her yıl yaklaşık 92 bin ton kompostun üretilememesi anlamına geliyor.

Özellikle plastik atıklar büyük sorun teşkil ediyor. Atılan plastikler, endüstriyel parçalama işlemlerinde mikroplastiğe dönüşerek doğaya ve insan sağlığına zarar verebilecek kalıntılar oluşturuyor. Bu da geri dönüşüm süreçlerini doğrudan etkiliyor.

Yeni Kural: Yüzde 1’den Fazla Yabancı Maddeye Geçit Yok

Yeni yasa, bulunabilecek yabancı madde oranını en fazla yüzde 1 ile sınırlıyor. Bu oranı aşan atıklar, artık toplanmayacak. Atık toplama araçlarında yer alan sensör ve dedektör sistemleri sayesinde, içeriğinde metal veya farklı yabancı maddeler bulunan kutular tespit edilecek ve boşaltılmadan geri bırakılacak. Tespitin ardından çöp sahiplerinin atıkları ayırarak düzeltmeleri gerekecek.

Yanlış Ayrıştırmaya Para Cezası Geliyor

Yeni düzenleme sadece atığın toplanmamasını değil, aynı zamanda ceza uygulamasını da beraberinde getiriyor. Kompost sürecine zarar verecek düzeyde kirlenmiş biyolojik atıklar artık “idari ihlal” kapsamında değerlendirilecek. Döngüsel Ekonomi Yasası uyarınca, ağır ihlallerde 2 bin 500 Euro’ya kadar para cezası kesilebilecek. Her belediye, kendi sınırları içinde ceza uygulamalarını belirleme hakkına sahip olacak.

Ne Atılmalı, Ne Atılmamalı?

Yeni yasa ile birlikte vatandaşların atık ayrıştırma kurallarına daha dikkatli uymaları gerekiyor. Organik atık kutusuna sadece sebze ve meyve artıkları, bayatlamış gıdalar, yumurta kabukları, kahve telvesi, çay posası ve filtreleri, kağıt havlular, bahçe atıkları, çim, yaprak, budanmış dallar ve solmuş çiçekler atılabiliyor. Ancak plastik torbalar, metal, cam, sıvı yağ, hijyenik pedler, sigara izmaritleri ve evcil hayvan dışkısı gibi maddelerin atılmaları kesinlikle yasak olarak vurgulanıyor.(bb)