A’dan Z’ye Otomatik Bilgi Paylaşımı: Geriye Dönük Yaptırımlar Olabilir!
2011 yılında yapılan anlaşma ile dünya ülkeleri, ikameti başka ülkelerde olan kişi ve şirketlerin mali bilgilerini birbirleri ile otomatik olarak paylaşacak. YTB İnsan Hakları ve Hukuk Koordinatörü Fatih Nişancı, konuyla ilgili merak edilen tüm soruları yanıtladı.
- Gündem
- 19 Aralık 2020
Otomatik bilgi paylaşımı son dönemde Avrupa’daki Türklerin merakla takip ettiği konuların başında geliyor. Camia’da Gündem programının 17 Aralık’ta yayınlanan bölümünde, merak edilen sorulara yanıt veren Yurtdışı Türkler Başkanlığı İnsan Hakları ve Hukuk Koordinatörü Fatih Nişancı, finansal bilgi paylaşımının kayıt dışı para ve vergi kaçakçılığının engellenmesini amaçlayan bir uygulama olduğunu belirtti.
“OTOMATİK BİLGİ PAYLAŞIMI DAHA KAPSAMLI VE PERİODİK BİR UYGULAMA”
Otomatik bilgi paylaşımının, 2011 yılında birçok ülke tarafından imzalanan karşılıklı idari yardımlaşma anlaşmasının bir bölümü olduğuna işaret eden Nişancı, “Ülkeler çifte vergilendirmelerin önlenmesi ve bireysel anlamda bilgi talepleri noktasında zaten birbirleriyle yardımlaşıyorlardı. Bu yardımlaşmayı daha kapsamlı ve periodik hale getirmek üzere böyle bir uygulamaya geçildi. Anlaşmaya göre ülkelerin, kendi ülkelerinde ikamet eden kişilerin başka ülkelerdeki finans kuruluşlarında bulunan bilgilerini her yıl otomatik olarak birbirleriyle paylaşılması amaçlanıyor.”
“ANLAŞMAYA UYMAMAK MÜMKÜN OLMADIĞI GİBİ MAKUL DE DEĞİL”
Küreselleşme sürecinde finansal bilgi paylaşımının tüm ülkeler tarafından kabul gördüğünü belirten Nişancı, “Büyük devletler için işbirliği ve güvenilirlik önemlidir. Dolayısıyla uluslararası güvenilirliğe sahip olmak için otomatik bilgi paylaşımı anlaşmasına uymak gerekiyordu. Türkiye’nin bu anlaşmayı imzalamama ihtimali mümkün olmadığı gibi makul de değildi.” dedi.
UYGULANMAMASI DURUMUNDA ÜLKELERİ CİDDİ YAPTIRIMLAR BEKLİYOR
Finansal bilgi paylaşımının birçok ülke tarafından uygulandığını belirten Nişancı, “Bunun içinde OECD, Avrupa Birliği ve G20 ülkeleri var. Ayrıca yurtdışında büyük diasporası olan Çin, Hindistan ve Brezilya gibi ülkeler de var. İsviçre ve Lüksemburg gibi gayri safi millî hasılalarının önemli bir kısmını bu şekilde elde eden ülkelerde bu anlaşmaya taraf olmak durumunda kaldı.” dedi. Otomatik bilgi paylaşımının önemli bir anlaşma olduğunu ve takibinin OECD ve Avrupa Birliği tarafından yapıldığını belirten Nişancı, anlaşmaya uymayan ülkeler için ciddi yaptırımların öngörüldüğünü ifade etti.
TÜRKİYE 2020 YILINDA 7 ÜLKE İLE BİLGİ PAYLAŞIMI YAPMAYACAK
OECD’nin ve Avrupa Birliği’nin her yıl paylaşım listesi beklediğini dile getiren Nişancı, Türkiye’nin 2020 yılında 57 ülkeyle finansal bilgi paylaşımında bulunacağını açıkladı. Öte yandan otomatik bilgi paylaşımı kapsamında Türkiye’ye 77 ülke bilgi aktaracak. Türk vatandaşlarının yoğun olarak yaşadığı Almanya, Fransa, Hollanda, Belçika, Avusturya, İsviçre ve İngiltere olmak üzere 7 ülkeyle 2020 yılında bilgi paylaşımı yapılmayacak.
2021 YILINDA BİLGİ PAYLAŞIMI YAPILAN ÜLKE SAYISI ARTACAK
Otomatik bilgi paylaşımı yapmamanın ancak geçerli bir gerekçe ile mümkün olduğunu belirten Nişancı, Türkiye’nin teknik alt yapısının yetişmediği gerekçe gösterilerek bilgi paylaşımı yapılmadığını belirtti. Nişancı, “Bilgi paylaşımının 2018 yılında başlaması bekleniyordu. Türkiye 2019 yılında sadece iki ülke ile bilgi paylaşımında bulundu. 2020 yılında ise bu sayı 57’ye yükseldi. 2021 yılında da bilgi paylaşımı yapılacak ülkelerin sayısının artması bekleniyor.” dedi.
YURTDIŞINDA İKAMET EDENLERİN BİLGİLERİ PAYLAŞILACAK
İkâmetleri (yerleşim yerleri) Türkiye dışında olanların, Türkiye’deki finansal kuruluşlarda tutulan finansal hesap bilgisi ve hesap bakiyesi yıl sonu itibariyle otomatik bilgi değişimi kapsamına girecek. Yurtdışı ikametlisi olup, banka sisteminde ikamet ettiği yer gözükmüyorsa fakat kişinin yurtdışında olduğuna dair göstergeler varsa, bu kişinin bilgileri de paylaşılacak. Fakat Türkiye’deki kişilerin finans kuruluşlarında beyan ettikleri yerleşim yeri Türkiye ise ve yurtdışında bulunduklarına dair bir gösterge yoksa, bu kişilerin hesabı paylaşılmayacak. Taşınmaz ve araç gibi taşınır bilgileri otomatik bilgi değişimi kapsamında değildir.
HESAP BAKİYELERİNİN KAYNAĞINA BAKILMAYACAK
Nişancı, “Paylaşımda sadece hesap bakiyesi paylaşılır. Hesap dökümü otomatik bilgi kapsamında paylaşılmaz. Kira geliri, emeklilik geliri, emeklilik maaşı, miras geliri paylaşılmaz. Finans kuruluşundaki mevduattan bir gelir elde edilmişse, faiz elde edilmişse veya bir katılım payı elde edilmişse bu paylaşılır. Mevduat geliri yıl sonunda hesap bakiyesi sıfırlanmış olsa bile kayıtlara geçer ve paylaşılır.” dedi. Hesap bakiyelerinin kaynağına ilişkin (emekli aylığı, kira geliri gibi) bilgiler otomatik bilgi değişimi kapsamında değildir.
Nişancı otomatik bilgi paylaşımı uygulamasının devam edeceğine dikkat çekerek, vatandaşları daha şeffaf olmaya davet etti: “Sıkıntılarımız ne kadar büyük olursa olsun biz yaşantımızı, hukuka göre oluşturmak zorundayız. Bulunduğumuz ülkenin mevzuatına azami derecede riayet etmemiz gerekiyor. Helal haram duygusu olan insanlar olarak, ahlaki prensipleri olanlar olarak, Türkiye’de bildirmediği finansal kaynaklarından dolayı, yurtdışında sosyal yardım alınıyorsa bu tabi ki sorun teşkil edebilir, buna dikkat etmek gerekiyor. Bunun bir an evvel düzeltilmesi önemli bir nokta. Şeffaf bir şekilde işlemlerimizi yürütmemiz, bizimde güvenli bir şekilde hareket etmemizi sağlar.” dedi.