İsrail’in Yargılanacağı “Soykırım” Davası 11 Ocak’ta Başlayacak

Güney Afrika Cumhuriyeti, 29 Aralık’ta, İsrail’in Gazze’de işlediği suçlarla ilgili Uluslararası Adalet Divanı’nda (UAD) açtığı dava 11-12 Ocak’ta yapılacak.

Güney Afrika Uluslararası İlişkiler ve İşbirliği Bakanlığı Sözcüsü Clayson Monyela, sosyal medya platformu X’ten yaptığı açıklamada, davanın ilk duruşmasının 11-12 Ocak’ta Lahey’de olduğunu ve avukatların bu yönde hazırlıklarını sürdürdüğünü belirtti.

İsrail’den Güney Afrika’ya tepki

İsrail yönetimi, kendisini Gazze Şeridi’nde Filistinlilere soykırım uygulamakla suçlayan Güney Afrika’ya tepki göstermiş ancak davayı boykot etmeyeceğini duyurmuştu.

Malezya Dışişleri Bakanlığı da Güney Afrika Cumhuriyeti’nin İsrail aleyhine dava açmasını, hesap verilebilirlik için “somut adım” olarak tanımlamış ve destek vermişti.

UAD, “Gazze’deki saldırıları durdurun emri” verebilir

UAD’nin dava usulüne göre, davacı ve davalı ülkeler, 15 hakimden oluşan panele birer hakim ekleyebilir. Ayrıca, davalı İsrail, duruşmada 4 avukat tarafından temsil edilebilir ve destekçisi ülkelerin temsilcileri tarafından yazılmış mektupları mahkemeye sunabilir. UAD, İsrail’in Gazze’deki saldırılarını durdurması yönünde bir emir çıkarabilir.

Güney Afrika, İsrail hakkında soykırım davası açmıştı

Güney Afrika Cumhuriyeti, 29 Aralık’ta, İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze’de işlediği fiillerle 1948 tarihli BM Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’ni ihlal ettiği gerekçesiyle UAD’de dava açarak İsrail için ihtiyati tedbir kararı alınmasını talep etmişti.

Başvuruda “İsrail’in eylemleri ve ihmalleri soykırım niteliğindedir çünkü hususi soykırım niyetiyle işlenmiştir.” ifadelerine yer verilirken, eylemlerin “Gazze’deki Filistinlileri yok etmek” amacı taşıdığı vurgulanmıştı.

Soykırım sözleşmesi gereği ihlalci devlet aleyhine dava açılabiliyor

Soykırım Sözleşmesinin 9. maddesi uyarınca, bir devletin sözleşmenin maddelerini ihlal etmesi durumunda, sözleşmeye taraf herhangi bir devlet, ihlalci devlet aleyhine UAD’de dava açabiliyor.

UAD, aciliyet gerektiren durumlarda ihtiyati tedbir kararına hükmederek, söz konusu ihlallerin dava süreci sonlanana kadar durdurulmasına hükmedebiliyor.

Uluslararası Adalet Divanı

BM’nin temel yargı organı UAD, Haziran 1945’te kurulduktan sonra Nisan 1946’da, Hollanda’nın idari başkenti Lahey’deki Barış Sarayı’nda faaliyetlerine başladı.

Divan’ın temel görevleri arasında devletler arasında ortaya çıkan hukuki ihtilafları, uluslararası hukuka uygun bir şekilde çözmek ve kendisine yönlendirilen hukuki konularda danışman görüşü bildirmek bulunuyor.

15 hakimden oluşuyor

Sadece devletler arasındaki uyuşmazlıklara bakan Divan, dokuz yıl boyunca görev yapan ve BM Genel Kurulu ile Güvenlik Konseyi tarafından ortaklaşa seçilen 15 hakimden oluşuyor. Divan’ın masrafları BM tarafından karşılanıyor.(aa,c)