Zülbiye Hanım acil servisten bize biraz bahseder misiniz? Acil serviste öncelikler nelerdir?
Bildiğiniz üzere acil servis, hastane ve diğer sağlık kuruluşlarının ulaşımı kolay bir bölgesinde bulunan acil sağlık yardımı gerektiren hastalara bu hizmeti veren birimlerdir. Diğer servislerde randevu sistemi ile bakılması için yeterince beklenemeyecek olan rahatsızlıklara ilk müdaheleler yapılır.
Acil servislerde acil tıp uzmanı hekimler veya diğer uzman hekimler ya da pratisyenler, hemşireler, ambulans ve acil bakım teknikerleri (acil tıp teknikeri) ve hasta bakıcı gibi sağlık çalışanları görev yapar.
Acil serviste görevli tüm personelin olduğu gibi biz hemşirelerin de önceliğimiz hastalara yardımcı olmak ve hayat kurtarmaktır. Acil servise getirilen hasta, hastalık durumuna göre bir renk kodu ile kodlanır bu renk kodları hastaya müdahaleye yön verir.
Peki bu hastaya verilen renk kodlarını kim belirliyor ve renklerin anlamı nedir?
Renk kodunu ambulanstaki sağlık görevlileri, özel çağrı merkezindeki görevli ve acil servisteki sağlık görevlileri belirliyor. Bu kodlama tıbbi müdahaleye yön verirken özellikle de acil durumdaki hastalar için hayati önem taşıyor.
Renk kodların anlamı şöyledir:
Mavi: Acil değil, ev doktoruna da gidebilir.
Yeşil: Kırık tanısı gibi, yüksek ateş gibi ise tedaviye alınır.
Sarı: Durum acil, doktorun bir saat içerisinde müdahale etmesi gerekir.
Turuncu: Durum acil, doktor yarım saat içinde hastaya ulaşmalı.
Kırmızı: Çok acil, hayati önem taşıyor.
Siyah: Hasta hayatını kaybetmiştir.
Hasta ve hasta yakını vasiyeti uygulanıyor mu (Patientenverfügung)?
Evet. Özellikle yaşlı ve ağır hastalarda çok önemli. Zira birçoğu tıbbi müdahale istemiyor. Böylesi durumlarda müdahale öncesi araştırma yapılıp duruma göre tedavi yapılıyor. Demans, bunama gibi durumlarda artık bu evrağı eşlerde çıkarttırabiliyor ve hasta adına karar verebiliyor.
Acil serviste ne gibi tedavi odaları var ve kaç hasta kapasitesi bulunuyor?
İlk yardım odaları, “chestpain” diye adlandırılan yoğun bakım odası, internist ve kardioloji odası, salgın hastalıklara tedbir amaçlı izolasyon odaları, röntgen odası ve ameliyat odası bulunuyor. Ayrıca 30-40 yatak kapasiteli hastaların aciliyetine ve ihtiyacına göre odalarda tıbbi hizmet sağlanıyor.
Hayat ve yaşam arasında gelen bir hastayı hayata döndürmek için ne gibi çaba sarf ediliyor?
Görevimiz insan hayatı kurtarmak. Bu bağlamda ırkı, dini, dili gözetmeksizin acil müdahaleye geçiliyor. Fakat modern tıpta 0-60 yaş arası genç yaş olarak kabul edildiğinden, özellikle de o yaş grubundaki hastalara tüm imkân ve özel ekipmanla seferber olunuyor. Öyle ki bir hastaya 3 saat kalp masajı yapıldığını hatırlıyorum.
Sizi etkileyen durumlardan bahseder misiniz?
Bir gece vakti yabancı kökenli bir çift geldi. Bayan, sancılı karın ağrısı şikâyetinden yakındı. Gerekli tetkikler yapıldı hamile olduğunun müjdesini verdik. Çift başta sevinsede mülteci yurdunda kaldıklarından dolayı endişelendi. Bu olay hâliyle bizleri de etkiledi. Bir defasında da yine yabancı kökenli 48 yaşında bir erkek hastamız bilinci kayıp bir şekilde getirildi. Meğerse kalp krizi geçiriyormuş. Servis ekibi aileye açıklamada bulundu: “Elimizden gelen tüm gayreti göstermemize rağmen hastayı maalesef kaybettik.” dedi. Aile Arap kökenli olduğu için kalabalık şekilde gelmişlerdi ve yüksek seslerle görevimizi düzgün yapmadığımızı söylediler. Üzüntülerini anlayışla karşılarken, ithamlarını kabul etmedik.
Tabi mutlu olduğumuz anlarda çok oluyor. Misal, down sendromlu çocukların bizlere güler yüzle yaklaşımları, bazı hastaların başörtüsünü beğendiklerini dile getirmeleri veyahut hasta yakınlarının defalarca teşekkür etmeleri bizleri mutlu ediyor. Böylelikle aksiyon, dram, mutluluk acil servis görevlilerin günlüğü oluyor.
