Avrupa’da Dijital Ehliyet Dönemi Başlıyor

Avrupa’da dijital ehliyet dönemi resmen başlıyor. Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği (AB) çapında ehliyet kurallarını kökten değiştirecek yeni reform paketini kabul etti. Üye ülkelerin üç yıldır üzerinde çalıştığı düzenleme ile dijital ehliyet uygulaması hayata geçecek, ağır trafik ihlalleri için AB genelinde geçerli yaptırımlar getirilecek. Parlamento ve AB Konseyi arasında sağlanan uzlaşının ardından yapılan son oylama ile paket yasalaşma sürecini tamamladı. Üye ülkeler, düzenlemeyi ulusal mevzuatlarına aktarmak için üç yıl, uygulamaya hazırlık içinse ek bir yıl süreye sahip olacak.

Avrupa’da Dijital Ehliyet En Geç 2030’da Yürürlüğe Girecek 

Yeni kurallara göre, en geç 2030 yılına kadar Avrupa’da dijital ehliyet sistemi tüm ülkelerde yürürlüğe girecek. Sürücüler ehliyetlerini akıllı telefonlarında dijital olarak taşıyabilecek. Dijital versiyonla birlikte fiziksel kart da geçerli olmaya devam edecek. Ayrıca Avrupa genelinde yeni sürücüler için en az iki yıllık deneme süreci uygulanacak. 17 yaşından itibaren gençler, bir refakatçi eşliğinde pratik yaparak sürüş deneyimi kazanabilecek. Bu sistem, “refakatli sürüş” modelinin tüm Avrupa’da geçerli olmasını sağlayacak.

Trafik Cezaları Artık AB Genelinde Geçerli

Yeni yaptırım paketiyle, aşırı hız, alkol veya uyuşturucu etkisi altında araç kullanmak, ölümle sonuçlanan kazalar gibi ciddi trafik ihlallerinde verilen sürüş yasakları tüm AB ülkelerinde uygulanabilecek. Böylece yurt dışında ehliyeti alınan bir sürücü, kendi ülkesinde de araç kullanamayacak. Mevcut sistemde bu tür yasaklar yalnızca suçun işlendiği ülkede geçerliydi.

Yeni düzenlemeyle birlikte, üye ülkeler arasında bilgi paylaşımını kolaylaştıracak bir ortak veri tabanı kurulacak. Bu sistem sayesinde sürücülerin trafik ihlalleri, ehliyetin geçici veya kalıcı olarak geri alınması gibi kararlar tüm AB yetkilileri tarafından görülebilecek. ADAC, uygulamanın ancak direktif ulusal hukuka aktarılıp yürürlüğe girdikten sonra pratikte etkili olacağını belirtiyor.

Kamyon Ve Otobüs Sürücüleri İçin Yaş Sınırı Düşüyor

AB genelinde taşımacılık sektöründe yaşanan şoför açığını gidermek amacıyla, kamyon ve otobüs ehliyeti alma yaşları düşürüldü. Kamyon sürücüleri artık 18 yaşında, otobüs sürücüleri ise 21 yaşında ehliyet alabilecek. Ayrıca kamyon şoförleri için mesleki yeterlilik belgesi olanların erken yaşta çalışma hayatına katılmasının önü açılacak.

Sürücü Eğitiminde Güvenlik Odaklı Yeni Dönem

Yeni düzenleme, sürücü kurslarında verilen eğitimi de dönüştürüyor. Artık müfredatta dikkatsizlik, cep telefonu kullanımı, kör nokta farkındalığı, yaya ve bisikletli güvenliği gibi konular daha fazla yer alacak. Bunun yanı sıra sürücüler, araçlardaki gelişmiş sürücü destek sistemleri hakkında daha fazla bilgilendirilecek.

Karavan Sürücülerine Kolaylık

Yeni kurallarla birlikte karavan sahiplerine de esneklik tanındı. B sınıfı ehliyet sahipleri, özel bir eğitim veya sınav sonrası 4,25 tona kadar karavan kullanabilecek. Her ülke, bu eğitim veya sınavın zorunlu olup olmayacağına kendisi karar verecek.

Zorunlu Sağlık Kontrolü Yok

Tartışmalara rağmen, belirli bir yaştan sonra sürücülere yönelik zorunlu sağlık muayenesi şartı getirilmedi. Üye ülkeler, isterlerse kendi inisiyatifleriyle doktor raporu veya öz değerlendirme formu isteyebilecek. ADAC’a göre, bu alanda özellikle Almanya’da kısa vadede bir değişiklik beklenmiyor.

AB’nin Hedefi: “Sıfır Ölümlü Trafik”

Yeni ehliyet reformu, AB’nin “Vision Zero” (Sıfır Vizyonu) hedefinin bir parçası olarak kabul ediliyor. AB, 2050 yılına kadar trafik kazalarında can kaybını tamamen ortadan kaldırmayı, 2030’a kadar ise 2019 seviyesine kıyasla ölümleri yarıya indirmeyi amaçlıyor. Ancak Avrupa Komisyonu verilerine göre bu hedefe ulaşmak için ilerleme yavaş seyrediyor. 2024 yılında AB genelinde yaklaşık 19 bin 800 kişi trafik kazalarında hayatını kaybetti.

Nüfusa oranla en güvenli yollar İsveç (milyon kişide 20 ölüm) ve Danimarka (24 ölüm) olurken, Almanya 33 ölüm oranıyla AB ortalaması olan 44’ün altında kaldı. Yeni düzenleme, AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanmasından 20 gün sonra yürürlüğe girecek. Üye devletlerin ulusal uyarlamaları tamamlaması için 4 yıl süreleri bulunuyor.(bb)