Hazza ve rahata alışmış insanoğlunun pek de talip olmadığı bir şeydir, değişim. Değişim olsun, mümkünse hemen ve zahmetsiz olsun! Hâl böyle olunca değişim, birçok insan için istekten öteye geçemez. Hep bir hayal ve temenni olarak kalır. Böylece hayatlar ve hatalar patinaj yapıp durur. Değişimi talep edip zahmete talip olmayanlar ömürlerini şikâyet ve pişmanlıkla tüketirler. Halbuki insan irade gösterdiği oranda kendini değiştirmeye, kendini değiştirdikçe de hayatına anlam ve değer katmaya muktedirdir. Her bir değişim bir niyetle başlar.
Aile Öz Disiplin ve İrade Eğitimi İNSAN DEĞİŞEN BİR VARLIKTIR
Allah insana kullandıkça güçlenen bir irade sistemi vermiştir. Değişim için atılan her adım başta zor olsa da giderek kolaylaşır. Yeter ki bu yolda sebat edip sabredilsin. Hâlini değiştirmek isteyip gayret eden, emek veren kulun yardımcısı Allah’tır. Bunu unutmamak gerekir. Aslında her ne kadar farkında olmasa da insan değişen bir varlıktır. Zamanla beden, çevre düşünceler, davranışlar, değerler, zevkler ve hedefler değişir ve dönüşür. Bilinçsizce gerçekleşen bu değişimin aksine, insanı en çok geliştiren bilinçli gerçekleşen değişimdir. Bilinçli değişim de insanın kendi iradesi devrededir. Bu süreci aktif bir şekilde kendisi yönetir ve yönlendirir. Bu durum onu kurban psikolojisinden kurtarırken aynı zamanda kendi hayatını daha etkin ve yetkin bir şekilde yaşamasını sağlar. Böylelikle kendi olma ve olgunlaşma süreci de hızlanmış olur.
Değişim, bir niyetle başlar, cesaret ve gayretle devam eder ve sabırla sonuca ulaşır. Değişim elbette zordur; ancak asla imkânsız değildir. Her yaşta ve koşulda insanın kendini ve hayatını değiştirmesi mümkündür. Yeter ki bu uğurda adım atılsın. Değişim için harekete geçmeden önce verebileceğim bazı tavsiyeler şunlar:
İnsan Ancak Kendisini Değiştirebilir!
Hiçbir insanın gücü başka bir insanı değiştirmeye yetmez. Mutsuzluğunun sebebini başkalarında arayan ve hep etrafındakileri suçlayan insanın, haklı dahi olsa, kendi hayatına hiçbir katkısı olmaz. Şikâyet modunda yaşamaktan başka bir seçeneği kalmaz. İnsan ancak kendisini değiştirebilir. Bu gerçeği kabul edip insan kendisine yatırım yapmalıdır.
Nimetlere Şükür Gerekir!
İnsan olumsuza odaklı olduğu için hayatındaki olumluları gözden kaçırır çoğu zaman. Değişmesini istediği noktaları o kadar çok büyütür ki gözünde, şükretmesi gereken onlarca nimeti göremez. Şikâyet arttıkça şükür de azalır. Oysa tam tersini yapmak gerekir. Çünkü, şükür nimeti arttırır; şikayetse dertleri.
Hayat Kelimelerin İstihalesi, Değerlerin Değişimi İnsan Kendisine Zaman Ayırmalı ve Tanımalı
Değişim yolunda insanın tek yoldaşı kendisidir. Hâliyle insanın önce kendisini tanımaya ihtiyacı vardır. Bunun için kendiyle baş başa kalıp zaman geçirmelidir. Ancak bu şekilde güçlü ve zayıf yönlerini, düşünce ve davranış repertuarını keşfedebilir, kim olduğuna ve ne olmak istediğine karar verebilir.
Değişimin Şartı Farkındalıktır!
İnsanın kendindeki ve çevresindeki eksikliklerin farkında olması değişimin ön koşuludur. Ne yönde bir değişim istediğine, neleri isteyip istemediğine farkındalığı sayesinde karar verebilir. Farkında olmak belli bir tecrübe gözlem ve deneyim gerektiriyor. Bu anlamda insan, hayatını, kendini ve çevresini daha bilinçli gözlemlemeli ve onlardan kendisine dersler çıkarmalıdır. Aynı zamanda eleştiriye açık olup çevreden gelen geribildirimleri de önemsemelidir.
Değişimin Önündeki En Büyük Engel: Alışkanlıklar
İbncHaldûn “İnsan, alışkanlıklarının çocuğudur.” derken alışkanlıkların önemine vurgu yapmış, aynı şekilde amiyane tabirle “Alışmış kudurmuştan beterdir.” atasözü de bu hakikate binaen söylenmiştir. Değişimin önündeki en büyük engel alışkanlıklardır. Çünkü alışkanlıklar, bir eylemin tekrarlanarak sürekli hâle gelmesiyle oluşan otomatikleşen davranışlardır. Bu davranışları tekrarlarken beynimiz daha az düşünür ve daha az enerji harcar. Sürekli yapıldıkları için insan beyni onlara göre programlanır. Bir davranış alışkanlık hâline geldikten sonra onu değiştirmek çok zordur. Olumlu veya olumsuz yönde tüm alışkanlıklar hayatı derinden etkiledikleri için onlara dikkat etmek gerekir. Bir insanın alışkanlıklarına bakarak nasıl bir kişiliğe sahip olduğunu belirlemek mümkündür. Dolayısıyla insan, alışkanlıklarını iyi gözlemlemeli, kötü alışkanlıkların yerine zor da olsa iyilerini koymaya gayret etmelidir.
Hedef Olmadan Yol Alınmaz!
Hedef olmadan yol alınmaz. Bir hedefi olmalı ki insanın, o hedefe doğru küçük ve kararlı adımlar atabilsin. Yolda kalıp hedefe yaklaşsın.
İnsanın bu yolda en önemli yakıtı sabır ve sebat, niyeti ise Allah’ın rızası olmalıdır. Nitekim mutluluk, huzur ve doyum ancak Allah’ın dinine doğru bir değişim ile mümkündür ve muhakkak O’na çıkan yollar tercih edilmelidir.
Yazara sorularınız ve geri bildirimleriniz için gulumser.arslan@yahoo.com adresinden ulaşabilirsiniz.
