ABD’nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK) Filistin’in BM’ye tam üyeliğini talep eden karar tasarısını 18 Nisan’da veto etmesinin ardından, bugün BM Genel Kurulunda BMGK’nin konuyu tekrar ele almasını ve Filistin’e ilave haklar tanınmasını isteyen tasarı oylamaya sunulacak.
Dünya ABD, Filistin’in BM’ye Tam Üyeliğini Veto Etti Karar tasarısı, Arap Grubu’nun dönem temsilcisi Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) tarafından oylanmak üzere yarın BM Genel Kuruluna getirilecek.Karar tasarısında “Filistin’in BM Şartı’nın 4. maddesi uyarınca BM’ye üyelik kriterlerini yerine getirdiği ve bu nedenle BM’ye üye olarak kabul edilmesi” gerektiğine dikkat çekiliyor. Karar tasarısında BMGK’ye bu çerçevede “olumlu” şekilde tekrar konuyu ele alması tavsiyesinde bulunuluyor.
Üyelik kriterleri sağlanıyor
Filistin’in Genel Kurul oturumlarına, BM organları tarafından düzenlenen toplantılara ve BM konferanslarına katılımını sağlayacak şekilde bazı düzenlemelerin kabul edilmesi talep edilen karar tasarısında, bunun “istisnai olmak kaydıyla ve emsal teşkil etmeyecek şekilde” yapılması isteniyor.
Ekonomik ve Sosyal Konseyden Filistin “Konseyin üyesi olmadan” söz konusu düzenlemeleri uygulaması çağrısı yapılan karar tasarısında, bunun diğer BM organları, özel ajansları ve BM sistemindeki kuruluşlar için geçerli olması talep ediliyor.
“Filistin’in kendi devletini kurma hakkı var”
Karar tasarısında Filistin halkının kendi kaderini tayin etme ve devlet kurma hakkı bulunduğuna atıf yapılarak, BM Genel Sekreteri’ne kararın uygulanması için gerekli adımları atması çağrısı yer alıyor.Karar tasarısının ekinde Filistin için talep edilen düzenlemelerin bazıları şu şekilde sıralanıyor:
“Alfabetik sıraya göre üye ülkeler arasında oturma hakkı, Filistin ve Orta Doğu konuları dışında düzenlenen oturumlarda konuşmacı olma hakkı, grup adına açıklama yapma hakkı, teklif ve değişiklik sunma hakkı, teklifleri oylamaya açma hakkı, BM Genel Kurulunun komitelerine Filistin heyetinden üyelerin seçilmesi hakkı, BM konferansları ve uluslararası toplantılara etkin katılma hakkı.”
Filistin’in üyelik başvurusu
Filistin, 2011’de de BM’ye tam üyelik başvurusu yapmış ancak BMGK’de gereken desteği alamamıştı. Filistin 2012 yılında BM “daimi gözlemci statüsü”ne kavuşmuştu.
Filistin’in BM Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, 2 Nisan’da yaptığı açıklamada, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e mektup göndererek üyelik başvurularının yeniden ele alınması talebinde bulunmuştu. Guterres de 3 Nisan’da BMGK’ye mektup yazarak Filistin’in talebinin gündeme alınması çağrısı yapmıştı.
ABD veto etti
BMGK ise 8 Nisan’da Filistin’in talebini “Yeni Üyelerin Kabulü Komitesi”ne iletmişti. BMGK’ye üyelikle ilgili dönüş yapması gereken Komite, iki toplantının ardından mutabakata varamadığını duyurmuştu.
Bunun ardından Cezayir, 18 Nisan’da Filistin’in üyeliği için BMGK’ye karar tasarısı sunmuştu. Karar tasarısı, ABD tarafından veto edilmişti. (aa,c)
