Hangi Yağ Ölüm Riskini Azaltıyor? İşte Detaylar
@shutterstock
Yeni bir araştırmaya göre, mutfakta kullanılan yağ seçimi sağlık üzerinde büyük bir etkiye sahip. Harvard Üniversitesi’nden Prof. Dr. Walter Willett, halk arasında tereyağının sağlıklı bir seçenek olduğu yönünde yaygın bir inanış bulunduğunu ancak bunun bilimsel bir dayanağının olmadığını belirtti.
- ALMANYATOPLUM
- 12 Mart 2025
Harvard Üniversitesi’nden uzmanların yaptığı ve 221 binden fazla kişinin 33 yıl boyunca incelendiği araştırma, tereyağı tüketiminin ölüm riskini yüzde 15 artırdığını ortaya koydu. Buna karşın, zeytinyağı, soya yağı ve kanola (raps) yağı tüketenlerde ölüm oranının yüzde 16 daha düşük olduğu tespit edildi. Günlük sadece 10 gram tereyağını bu yağlarla değiştirenlerin erken ölüm ve kanserden ölüm riskini yüzde 17 azalttığı belirlendi.
Araştırmaya katılan bilim insanlarından Yu Zhang, “Yüzde 17’lik bir fark oldukça büyük bir oran. Ancak bu, tereyağını tamamen hayatımızdan çıkarmamız gerektiği anlamına gelmiyor. Küçük değişiklikler bile uzun vadede sağlığa büyük katkı sağlayabilir.” dedi.
Tehlikeli Alternatif: Trans Yağ
Araştırmacılar, tereyağı yerine daha kötü alternatiflerin seçilmemesi gerektiği konusunda da uyardı. Endüstriyel işlemlerle sertleştirilen veya yüksek sıcaklıkta uzun süre ısıtılan yağlardan oluşan trans yağlar, kalp hastalıkları riskini artırıyor. Bu tür yağlar özellikle patates kızartması, pizza, kruvasan, cips ve hazır gıdalarda bulunuyor. Ürün etiketlerinde “kısmen sertleştirilmiş bitkisel yağ” ibaresi trans yağ içerdiğine işaret ediyor. Araştırmada sadece zeytinyağı, kanola yağı ve soya yağı incelenirken, palm yağı ve hindistan cevizi yağı gibi doymuş yağ oranı yüksek yağlar veya mısır ve ayçiçek yağı gibi çoklu doymamış yağlar hakkında kesin bir değerlendirme yapılmadığı aktarıldı.
Araştırmada doymuş yağların (Tereyağı, Hindistan cevizi yağı) LDL kolesterolünü artırarak kalp hastalığı riskini yükselttiği belirtildi. Tekli doymamış yağların (Zeytinyağı, Kanola yağı) ise LDL kolesterolünü düşürerek kalp ve damar sağlığına katkı sağladığı vurgulandı. Çoklu doymamış yağların da (Keten tohumu yağı) beyin sağlığı ve iltihap önleyici etkiler için faydalı ancak ısıya karşı hassas olduğu aktarıldı.
Beslenme Araştırmalarının Sınırlamaları
Uzmanlar, beslenme araştırmalarında kesin sonuçlara ulaşmanın zor olduğunu ve tüketicilerin geçmiş yeme alışkanlıklarını hatırlayarak doğru bilgiler vermesinin her zaman mümkün olmadığını belirtiyor. Ayrıca, fazla tereyağı tüketen kişilerin genel olarak daha sağlıksız bir beslenme alışkanlığına sahip olabileceği ve sebze, meyve gibi sağlıklı gıdaları daha az tüketebileceği de göz önünde bulunduruluyor. Sonuç olarak, bilim insanları mutfakta tereyağı yerine zeytinyağı, kanola yağı veya soya yağını tercih etmenin uzun vadede sağlığa olumlu etkiler sağlayacağını vurguladı.(bb)
