Bayramlar Çocuklara Nasıl Yaşatılmalı?

@Shutterstock
Kurban Bayramı’nda anne babaların en çok merak ettiği ve haklı sorulardan biri “Çocuğum kurban kesimini izlemeli mi?” sorusu olur. Pedagog Gülümser Arslan Kurban Bayramını çocuklara nasıl anlatabileceğimiz hakkında yazdı.
- AİLE
- 5 Haziran 2025
Gülümser Arslan
Bayramlar, yüreğimizin en derin köşelerine kök salmış özel zamanlardır. En çok da çocukken yaşanan bayramlar, hafızamızda en parlak haliyle yer eder. Daha günler öncesinden başlar o tatlı telaş; evlerde bayram temizliği yapılır, tatlılar hazırlanır, yeni kıyafetler özenle seçilir. Henüz gelmeden bile evin içinde bayramın kokusu, sesi, heyecanı hissedilir.
Bayram Sabahı
Çocuk gözünden bakınca bayram; harçlık, yeni ayakkabılar, renkli elbiseler demektir. Sevilenlerle kucaklaşmak, küslerin barışması, büyüklerin ellerini öpmek ve birlikte gülmek demektir. Bayram sabahı geldiğinde içimiz kıpır kıpırdır; geceyi zor geçiririz, uykumuz kaçacak kadar heyecanlı oluruz. Çünkü bayram, herkesi aynı duyguda buluşturan eşsiz bir zaman dilimidir.
Bayramlar, çocuklukta sadece tatlılar, hediyeler ve yeni kıyafetlerden ibaret değildir. Asıl önemli olan, sevgi, paylaşma ve birlikte olmanın hissedilmesidir. Bayramda aileyle yapılan ziyaretler, anlatılan hikâyeler ve birlikte söylenen şarkılar, çocukların bayramı daha iyi anlamasını sağlar ve bu günleri özel kılar. Bayram öncesi birlikte hazırlanan küçük hediyeler ya da oyuncaklar paylaşmayı öğretir. Bayram sabahı giyilen yeni kıyafetler ise çocukların hafızasında güzel anılar bırakır.
Çocuklar bayramlarda sadece eğlenmekle kalmaz, aynı zamanda toplumun bir parçası olduklarını hissederler. Bu yüzden bayramları yaşatmak, onlara sevgi ve dayanışma duygusunu kazandırmak çok önemlidir. Özellikle Kurban Bayramı gibi özel günlerde, çocukları korkutabilecek görüntülerden korumak gerekir. Kurban kesimi, çocukların yaşına ve hassasiyetine göre sade ve anlayabilecekleri şekilde anlatılmalı, hazır olduklarında yaşatılmalıdır.
Böylece bayramlar, çocukların zihninde neşe, sevgi ve birlik duygusuyla kalır. Kurban Bayramı, hem aile bağlarını güçlendirir hem de çocuklara toplumun sıcaklığını hissettirir. Bu özel günde, çocuklara yardımlaşma, ziyaretleşme ve paylaşma gibi değerler anlatılmalı; kesimle ilgili detaylardan mümkün olduğunca uzak durulmalıdır. Hz. İbrahim ile İsmail kıssasında ise teslimiyet ve Allah’a bağlılık ön plana çıkarılmalı; hayvanların, insanların güçlenmesi için sevgiyle verildiği anlatılmalıdır.
Çocuklar İçin Kurban Kesimi
Kurban Bayramı yaklaşırken, anne babaların en çok merak ettiği ve haklı sorulardan bir diğeri ise şu: “Çocuklar kurban kesimini izlemeli mi?”
Pedagojik açıdan baktığımızda, kurban kesimi her çocuk için farklı bir deneyim olabilir. Bu yüzden çocuğun yaşı, duygusal yapısı ve yaşadığı çevre göz önünde bulundurulmalıdır:
- 0–6 yaş: Bu yaş grubundaki çocuklar kesinlikle kesimi izlememelidir; görüntüler onları korkutabilir.
- 7–12 yaş: Çocuk ister ve hazır hissederse, kesimi uzaktan ve kısa süreli olarak izleyebilir. Ancak detaylardan uzak tutulmalıdır.
- 12 yaş üstü: İzleyebilirler, ancak duygusal tepkileri dikkate almak önemlidir.
Kurbanlık hayvanlarla çocukların bağ kurmalarını engellemek daha doğru olur. Çünkü çocuklar hayvanlarla kolayca bağ kurabilir ve bu durum, kurbanlık hayvanla ayrılmayı zorlaştırabilir. Hatta bu, çocuklarda derin duygusal izler bırakabilir.
Unutulmaması gerekenler:
- Çocuğa istemediği bir şeyi zorla izlettirmemek gerekir.
- İzledikten sonra çocuğun duygularıyla ilgili konuşmak önemlidir.
- Kana temas etmek veya hayvanın korku ve hırıltısına tanık olmak, çocuklarda korku ve rahatsızlık yaratabilir; bu nedenle bu tür durumlardan kaçınılmalıdır.