“Güçlü Ailenin Temeli İletişimle Atılır”
@Shutterstock
Aile, insanın ilk yuvası, sevgiyi öğrenme durağı, aidiyetin kök saldığı yerdir. Günlük işlerin karmaşasında, güçlü aile bağları ancak sağlıklı iletişimle ayakta kalabilir. Peki, aile içi iletişimin temel taşları nelerdir?
- AİLE
- 29 Ekim 2025
Fatma Yılkın
Aile, bireyin ilk sosyal çevresi, aidiyet hissinin temel kaynağı ve kişiliğinin şekillendiği en önemli kurumdur. Sevgi, şefkat, dayanışma ve güven gibi temel değerlerin öğrenildiği; hayatın zorluklarına karşı birlikte durulan bir sığınaktır.
Gurbette yaşayanlar için aile, yalnızca bir ev değil, moralin, desteğin ve aidiyetin yeniden inşa edildiği bir limandır. Almanya’da, Fransa’da ya da dünyanın herhangi bir köşesinde yaşayan Türk aileleri için, aile bağı köprüleri ayakta tutan en güçlü bağdır.
Dinimizde Aile
Dinimiz aileyi toplumun temeli olarak görür. Kur’ân-ı Kerîm’de Rûm suresi 21. ayette şöyle buyrulur: “İçinizden kendileriyle huzura kavuşacağınız eşler yaratıp aranızda muhabbet ve rahmet var etmesi O’nun varlığının belgelerindendir.”
Bu ayet, evliliğin yalnızca bir birliktelik değil; huzur, sevgi ve merhametin kaynağı olduğunu vurgular. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) de, “Nikâh benim sünnetimdendir. Kim benim sünnetimi uygulamazsa benden değildir…” buyurarak, evliliğin hem bireysel hem toplumsal açıdan önemini hatırlatır.
Aile aynı zamanda iletişim becerilerinin kazanılmaya başlandığı ilk yerdir. Her zaman her yerde var olan ve insanın temel ihtiyacı olan iletişim, bireyler arasındaki çok güçlü bir bağı temsil eder. İletişim, duygu, düşünce, bilgi ve deneyimlerin karşılıklı olarak aktarılması sürecidir. Sadece konuşmak değil; anlamak, dinlemek ve hissetmektir. Empati kurmak, bu sürecin en önemli basamağıdır.
Aile, iletişimin öğrenildiği ilk okuldur. Çocuklar, aile içinde gördüklerini model alır; anne-baba arasındaki iletişim, çocuğun gelecekte kuracağı ilişkilerin temelini oluşturur. Sağlıklı aile içi iletişim, bireylerin duygusal, sosyal ve bilişsel gelişimini olumlu yönde etkiler.
Aile içinde etkili iletişim, aile üyelerinin karşılıklı olarak birbirlerini, düşüncelerini ve duygularını anlamaları; yardımlaşma ve paylaşma davranışlarını desteklemeleri, çocukların gelişmesi için uygun bir ortam oluşmasını sağlamalarıyla mümkündür. İletişimin iyi olduğu aile ortamında çocuklar daha bağımsız bir kişilik geliştirir. Düşünce ve duygularını açıklama özgürlüğü ve alışkanlığı kazanırlar.
Sağlıklı Aile İletişiminin Beş Temel Taşı
Aile içerisinde sağlıklı iletişimin beş temel taşı vardır. Bu beş unsur bir zincirin halkaları gibidir. Biri eksik olduğunda aile iletişimi zayıflar; tamamı bir arada olduğunda ise aile bağı sarsılmaz hâle gelir. Bunlar şu şekildedir:
– Güven: Açık ve dürüst iletişim güveni besler. Güven, bireyin kendini özgürce ifade etmesini sağlar.
– Bağlanma: Duygusal bağların güçlenmesi, aile içindeki sevgi ve dayanışmayı artırır.
– Sevgi: Hem sözlü hem sözsüz sevgi ifadeleri, aile sıcaklığını pekiştirir.
– Dayanışma: Sorunlar konuşularak çözülürse, aile birliği güçlenir.
– Saygı: Her bireyin fikrine ve duygusuna değer vermek, sağlıklı iletişimin temelidir.
Her Evlilik Bir Yolculuktur
Peki eşler arası iletişim farklılıkları en çok hangi konularda çıkar? Unutulmamalıdır ki, iki farklı ailede yetişen çiftin aynı zamanda birlikte yaşanacak eve getirdikleri birer heybe vardır. Bu heybenin içerisinde farklı alışkanlıklar, farklı yetiştirilme tarzı, farklı tecrübeler ve kazanımlar mevcuttur. Bu bağlamda her evliliği farklı geçmişlerin, alışkanlıkların ve değerlerin bir araya geldiği bir yolculuk olarak da değerlendirebiliriz.
– Farklı kültürel geçmişler, özellikle yurtdışında yaşayan çiftlerde iletişim çatışmalarına neden olabilir.
– Aile yapısındaki farklılıklar, beklenti uyuşmazlıklarını tetikleyebilir.
– Geçmişte yaşanmış kırgınlıklar ise duygusal mesafeyi artırabilir.
Bu durumlarda, eşlerin birbirini anlamaya, geçmişi affetmeye ve birlikte yeniden güven inşa etmeye çalışması büyük önem taşır. Zira etkili iletişimin oluşturulamadığı ve iletişim engellerinin yer aldığı bir aile ortamında çocukların gelişimi olumsuz etkilenir.
Etkili Gelişim İçin Tavsiyeler
Etkili iletişim ve eşler arasındaki anlayış ve davranış bütünlüğü ev içerisindeki iletişimi de kuvvetlendirir. Etkili iletişim için birkaç pratik öneri şu şekilde sıralanabilir:
– Aktif Dinleme: Karşınızdakini gerçekten duymaya çalışın, sözünü kesmeden dinleyin.
– Pozitif Beden Dili: Gülümsemek, göz teması kurmak, açık bir duruş sergilemek güveni artırır.
– Empati Kurma: Kendinizi karşınızdaki kişinin yerine koyarak anlamaya çalışın.
– Kaliteli Zaman: Birlikte geçirilen anlamlı anlar, bağları güçlendirir.
– Saygılı İfade: Duygularınızı “ben diliyle” ifade edin; suçlamadan, yargılamadan konuşun.
Güçlü Ailenin Formülü
Aile, yalnızca aynı çatı altında yaşamak değildir; sevgiyle örülmüş bir iletişim ağında birbirine kenetlenmektir. Sağlıklı iletişim, aile bireylerinin birbirini anlamasına, güven duymasına ve huzuru birlikte inşa etmesine aracılık eder.
Bir toplumun temeli, güçlü ailelerden oluşur. Güçlü ailelerin temeli ise sevgi, güven ve iletişimle atılır. Çünkü en sıcak yuva, içinde konuşabilen, dinleyebilen ve birbirini anlayabilen kalplerin yuvasıdır.
