Nikâhta önemli olan bir husus da nikâhın ilan edilmesidir. Nikâhın ilan edilmesi sünnettir. İlan edilmeyen nikâh, birçok müşkil (sıkıntılı) olayın ortaya çıkmasına sebep olur. Nikâhın ilanı ile ilgili hadislerden bir tanesi şöyledir: “Nikâhı ilan ediniz; ilanı def çalarak yapınız.” ^[1]

“HER KONUDA MODEL PEYGAMBERİMİZDİR”

Her konuda olduğu gibi, düğün merasimleriyle ilgili model, rehber ve referans Peygamberimiz ve ashabıdır. İslamî usul ve kaidelere göre, israfa kaçmadan, fazla borç yükü altına girmeden; içkisiz ve gayrı meşru eğlencesiz olmak şartıyla, düğün yapmak, bu mutlu güne akrabaları, komşuları, arkadaşları ve dostları davet etmek, düğün yemeği (velime) vermek, Peygamber (s.a.v.)’in teşvik ettiği sünnetlerden ve İslam’ın güzel âdetlerindendir.

İslam hukukçuları, düğünlerde ve bayramlarda, kadınların ve erkeklerin kendi aralarında, haram sözler söylemeden ve haram şeyler yapmadan, içki içmeden, musiki eşliğinde oyunlar oynayabileceklerini ve eğlenebileceklerini söylemişlerdir.^[2]

Mezheplerin konu ile alakalı görüşleri özetle şöyledir:

Hanbelî ve Şafiî mezhepleri genel çizgileriyle Hanefî mezhebi gibidir.  Hanbelîler; ûd, davul ve saz gibi çalgı âletlerini caiz görmezler. Bu tür aletlerin çalındığı düğüne gitmenin doğru olmadığına inanırlar. Fakat mücerred musikiyi, yani güzel sesle terennümü mübah görürler.^[3]

Hanefi mezhebi âlimlerinden Zeylaî, Dâmâd, Haskefî ve İbn Âbidîn eserlerinde, müziğin genel olarak mekruh olduğunu ifade eden görüşlere yer vermişlerdir. İmam Şâfiî ve Mâlik’ten nakledilen iki görüşün birine göre bu iki imam müziği mekruh saymışlardır.^[4]

Yukardaki “def” hadisinde de olduğu gibi, müzik aletlerinin, çıkardığı seslerin veya söylenen sözlerin, İslam’ın temel inanç, amel ve ahlâk ilkelerine aykırı olmamak kaydıyla caiz olacağı görüşündeyiz. Ayrıca kullanılan müzik aletlerinin çıkardığı sesin fâsık ehlini anımsatıp özendirmemesi, dinî görev ve sorumlulukları geciktirme ve israfa sebebiyet vermemesi de gerekir.

Bu izahattan sonra sorunun cevabı manasında ifade edeceğimiz şey şudur:

Nikâhın ilanı sadedinde, haram ve yasak unsurlar (içki, kadın ve erkek ihtilatı vs.) olmaksızın davul ve zurna ile kültürel halayların çekilmesi ve oyunların oynanması mümkündür.

[1] Bezzar, IV, s. 195, H. No: 1957; Sübülü’s Selam, III, s. 116.

[2] İbn Abidin, Fetava, 298; Şevkânî, Neylü’l Evtar; Dehlevî, Huccetullahi’l Baliğa, 192.

[3] el-Fıkhu Ala Mezâhibü’l-Erbaa, II, s. 44.

[4] Prof. Dr. Hayrettin Karaman, Helal ve haram- Müzik bahsi.