Yurt Dışında Yapılan Evliliğin Almanya’da Geçerlilik Şartı
Kolaylık olsun diye veya farklı sebeplerden ötürü bazen eş adayları nikahlarını yurt dışında kıydırıyor ve sonrasında evliliğin Almanya’da tanınması için talepte bulunuyorlar. Lakin yurt dışında geçerli olan her evlilik Almanya’dan geçerli sayılmayabiliyor.
Bunun bir örneği pandemi döneminde 2021 yılında ABD’de yaşandı. Bir nikâh memuru, Almanya’daki çiftin nikahını internet üzerinden görüntülü görüşme yoluyla kıydı. Ancak bu evlilik Almanya’da geçerli sayılmadı.
Federal Adalet Divanı da bu kararın doğru olduğunu onayladı. Federal Yargıtay (BGH) çiftin Almanya’da ve yetkilinin yurt dışında olmasıyla, görüntülü görüşme yoluyla gerçekleşen evliliğin geçersiz olduğuna karar verdi.
Federal Yargıtay verdiği kararda, evliliğin ancak Almanya’da öngörülen şekilde yapılabileceğine hükmetti (dava no. XII ZB 244/22). Söz konusu dava, Mayıs 2021’de ABD’nin Utah eyaletindeki bir nüfus memuru tarafından görüntülü görüşme yoluyla evlenen, Almanya’da ikâmet eden Nijeryalı bir çiftle ilgiliydi. Nikâh gerçekleştiğinde nişanlılar Almanya’daydı. Daha sonra ABD’den evlilik cüzdanı aldılar. Ancak Alman nüfus dairesi evliliği geçersiz saydı.
Çift daha sonra Alman nüfus dairesine yeni bir evlilik için bir talepte bulundu. Nüfus dairesi Utah’taki evliliğin Almanya’daki çift evlilik engeline takılıp takılmadığı sorusunu Köln Bölge Mahkemesi’ne taşıdı. Mahkeme internet üzerinden yapılan evliliğin geçersiz olduğuna karar verdi. Bunun üzerine nüfus dairesi denetçiliği (Almanca: Standesamtaufsicht) davayı yeniden inceledi ve Federal Yargıtay’a taşıdı. Yargıtay, internet üzerinden yapılan evliliğin geçersiz olduğuna karar verdi. Bu sayede çiftlerin Alman nüfus dairesinde evlenmelerinin önü açılmış oldu. Karlsruhe Mahkemesine göre, Almanya’da evlilik ancak burada öngörülen şekilde gerçekleştirilebilir. Ancak evliliğin yurt dışında şahsen yapılması hâlinde o ülkenin evlilik hukuku uygulanabilmektedir.
Ancak burada, ilgili kişinin Almanya dışında olması, mesela bu davada Amerika’da bulunması durumunda nikahlarını yine çevrim içi kıydırmış olması durumuna bu nikahın geçerli olup olmayacağı açıklanmamıştır. Dolayısıyla online evliliklerin onaylanıp onaylanmayacağı sorusu tam cevaplanmamış oldu.