Viyana Anayasa Mahkemesi (VfGH), ötanazi yasağının kaldırılması talebinde bulunan ikisi ağır üç hasta ile, durumu ağır hastalara hekim destekli ötanazi uygulamak isteyen bir doktorun talebini haklı bularak bu zamana kadar ötanazinin yasa dışı sayılmasının temel insan haklarına aykırı olduğunu söyleyerek mevcut kararı bozdu.
Geçtiğimiz haftalarda alınan kararın ardından ülkede kararla alakalı eleştiriler de geldi. Katolik geleneklerine bağlılıklarıyla bilinen Avusturya’da kiliseden de tepki gecikmedi. Salzburg Piskoposlar Konferansı Başkanı Başpiskopos Franz Lackner, kararın dayanışmayı tehlikeye atacağını söyledi. Lecker “Toplumumuzda yardım arayanlarla doğal dayanışma, bu yargı kararı ile temelden değişti.” dedi. Lecker şöyle konuştu: “Bu bir çöküştür! Varılan bu karar, ağır hastalarımızda ve yaşlılarımızda psikolojik baskı oluşturacak. Bizim görevimiz, onlar hayatlarından vazgeçseler de onları hayata bağlamak.’’ dedi.
Ocak 2022’de yürürlüğe girmesi beklenen ötanazi kararı hakkında yasal düzenlemelere başlayan mevcut hükûmetin ÖVP’li Adalet Bakanı Karoline Edstadler ise hiç kimsenin hayatının değerini sorgulamaması için çalışmaya devam edeceklerini belirtti. Bakan, “Bu nedenle, şimdi hangi yasal koruyucu önlemlerin gerekli olduğunu kontrol etmeliyiz.” dedi.
Avusturya Onurlu Ölüm Topluluğu Derneği (ÖGHL) kararın isabetli bir karar olduğunu Hollanda, Belçika ve Lüksemburg gibi aktif ötanazi uygulayan Avrupa ülkelerine kıyasla geç bile kalındığını, ağır hastaların acılarının kurtulma istekleri kimsenin merhametine sığınmadan onurlu bir şekilde ölmek istemeleri onların tabii hakkıdır beyanında bulundu.
Avusturya Tabipler Birliği Başkanı Thomas Szekeres ise daha önce yaptığı açıklamada “Aktif ötanazi, tıp derneği olarak bizim için kabul edilemez.” demişti.
Ötanazi Nasıl Yapılıyor?
Ötanazi, aktif, pasif, dolaylı ve yardımlı intihar olmak şeklinde dört uygulama olarak yapılıyor. Aktif ötanazi, hekimin, iyileşmeyeceği kesin bir hastaya zehirli bir karışım uygulaması. Pasif ötanazi, iyileşmeyeceği kesinleşen ölümü yakınlaşan hastaya tıbbi desteğin kesilmesi. Dolaylı ötanazi, yine hasta vasiyeti üzere, eğer dayanılmaz ağrılarla son günlerindeyse yine hekim tarafından yüksek dozda ağrı kesici vs, verilmesi ile hastanın yaşamına son verilmesi. Yardımlı ötanazi, hastanın ikinci şahıslar tarafından temin edilen zehirli karışımı kendine uygulaması. Her birinde hasta vasiyeti şartı bulunuyor.
Ötanazi Avrupa’da İlk Olarak Hollanda’da Yasallaştı
Avrupa’da ilk 1993’te aktif ötanaziyi yasallaştıran ülkelerin başında Hollanda gelirken Lüksemburg 2009’da, Belçika’da 2014’te yasayı yürürlüğe koymuştu. Aktif ötanaziyi çocuklara dahi uygulayan bu ülkeler belirli kesimlerden eleştiri alıyor.
İyileşmeyeceği kesin olup son günlerini yaşayan hastalara tıbbi desteği kesip ölüme terk etme şeklindeki pasif ötanaziyi ise bir çok ülke yasal olarak uyguluyor.
Dolaylı ve yardımlı ötanazi daha çok İsviçre’de uygulanıyor hazırlanan zehirli karışımı hasta kendisi gözetim altında alıyor. Yurt dışından gelen hastalara da kapısını açan İsviçre ötanaziyi ticarete dökmekle suçlanılıyor. Polonya, Yunanistan, Türkiye gibi ülkeler ise ötanaziye hiç sıcak bakmayan ülkelerin başında geliyor.
