Myanmar’ın Arakan eyaletinde 14 Mayıs’ta meydana gelen Mocha Kasırgası’nın ardından Birleşmiş Milletler (BM) tarafından “En çok zulüm gören topluluk” olarak tanımlanan Arakanlı Müslümanların (Rohingya) 1982’de vatandaşlık hakları ellerinden alındığı için insani yardıma ve güvenli yerlere ulaşamadığı belirtiliyor.
“EN ÇOK ZULÜM GÖREN TOPLULUK”
Arakanlı Müslüman hakları aktivisti ve Özgür Rohingya Koalisyonu kurucularından Nay San Lwin, Myanmar ve Bangladeş’te, 14 Mayıs’ta meydana gelen Mocha Kasırgası’nın ardından Arakanlı Müslümanların maruz kaldığı ayrımcılık nedeniyle insani yardıma ulaşamamaları ve felaketten daha çok etkilenmelerini değerlendirdi.
1982 YILINDAN BERİ VATANDAŞLIK HAKLARINDAN YARARLANAMIYORLAR
Lwin, Arakanlı Müslümanların 1982’de yeni vatandaşlık yasasının yürürlüğe girmesine kadar tüm vatandaşlık haklarından yararlandığını belirterek, şu ifadeleri kullandı: “O zamandan beri, vatandaşlığı olmayan ve yetkililer tarafından sistematik olarak hedef alınan Arakanlı Müslümanlar esasen açık hava hapishanesinde yaşıyor. Arakanlı Müslümanlara hareket özgürlüğü tanınmıyor. En azından hareket özgürlüğüne sahip olsalardı bu güçlü kasırgadan kaçmak için güvenli yer bulabilirlerdi. Bu sayede birçok hayat kurtarılabilirdi. Kasırgadan sonra bile temel ihtiyaçlarını bulabilecekleri alanlara hala ulaşamıyorlar. Şimdi ne zaman geleceğinden emin olamadan insani yardım için bekliyorlar. Askeri yönetim ise Arakanlı Müslümanlara vatandaşlığını iade etmeyi veya temel insan haklarını sağlamayı düşünmüyor.”
ASKERİ YÖNETİM ULUSLARARASI KURULUŞLARA İZİN VERMİYOR
Myanmar’ın, Bangladeş’i de etkisi altına alan Mocha Kasırgası’ndan daha çok zarar gördüğünü kaydeden Lwin, felaketten Myanmar’da 30 bin sığınmacının etkilendiğini ve yüzlerce Arakanlı Müslüman’ın yaşamını yitirdiğini, birçoğunun ise hala kayıp olduğunu söyledi.
Lwin, Arakan eyaletinin başkenti Sittwe’deki tüm Arakanlı Müslümanların kasırgadan etkilendiğine dikkati çekerek, “Mülteci kampları yüzde 90 yok oldu. Zorluklar çok büyük. Arakanlı Müslümanların acil insani yardıma ihtiyacı var ancak Myanmar askeri yönetimi uluslararası kuruluşların afetten etkilenen bölgelere girmesine izin vermiyor.” dedi.
“ARAKANLI MÜSLÜMANLARIN ACİL İNSANİ YARDIMA İHTİYACI VAR”
Sittwe’deki Arakanlı Müslümanların 2012’den bu yana kamplara kapatılarak ayrılmalarına izin verilmediğini dile getiren Lwin, toplama kamplarını andıran bu bölgelerde eğitim ve sağlık hizmetlerine erişimin sınırlı olduğunu anlattı.
Lwin, kasırgadan sadece birkaç saat önce Myanmar askeri yönetiminin, Arakanlı Müslümanlara kampları boşaltma talimatı verdiğini ancak herhangi bir ulaşım aracı veya daha güvenli bir yer sağlamadığını aktararak, bunun birçok “masum” kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan trajediye dönüştüğünü belirtti.
“İNSANLAR AÇLIKTAN ÖLÜYOR”
Kasırga sonrasında insanların açık alanda kaldığına ve yiyecek, ilaç gibi acil ihtiyaçları bulmakta zorlandığına vurgu yapan Lwin, şöyle devam etti: “Şu ana kadar yetkililerden herhangi bir yardım gelmedi. İnsanlar açlıktan ölüyor. Bu durum devam ederse, başka bir felakete daha yol açacak. Myanmar’da vatandaşlığı olmayan insanlar felçli hastalara benziyor. Arakanlı Müslümanlar, vatandaşlıkları olmadığı için asla Myanmar’daki diğer etnik gruplarla aynı fırsatlara sahip değil”
“ORDU, ROHİNGA NÜFUSUNU YOK ETMEYE ÇALIŞIYOR”
Ordunun, Myanmar’ın Rohingya nüfusunu yok etmeye çalıştığını söyleyen Lwin, “Bir milyondan fazla Rohingya, Bangladeş’e sığınmaya çalışıyor. Askeri yönetim kasten bu kasırga sırasında kayıplara neden oldu. Kasırgadan günler önce Arakanlı Müslümanların tahliyesine izin verilseydi, kayıplar üzerindeki etki önemli ölçüde daha az olurdu. Yönetim kasıtlı olarak insanların ölmesine göz yumdu. ”
MOCHA KASIRGASI
14 Mayıs’ta meydana gelen Mocha Kasırgası’nın ardından arama kurtarma çalışmalarında 5 kişinin cansız bedenine ulaşılmıştı. Şiddetli yağmur ve sele yol açan 5. kategori olarak belirlenen Mocha Kasırgası nedeniyle ülkenin batı kıyısındaki Arakan eyaletinde “acil durum” ilan edilmişti. Bangladeş ve Myanmar’da kasırga nedeniyle sahil kesimlerindeki yüz binlerce kişi tahliye edilmişti.
Tahliyeler devam ederken halka, sahil bölgelerinden uzak durmaları çağrısı yapılmıştı. Myanmar’da 2008’deki Nargis Kasırgası’nda 135 bin kişi yaşamını yitirmişti. (aa,c)
